.

Derleme : M. Ufuk MİSTEPE
Araştırmacı - Orman Endüstri Yüksek Mühendisi

TMO Genel Müdürlüğü APK Uzmanı / Haziran 2006 - Ankara

Bu Makale Serisi'nde,
Zile hakkında münferiden ele alınmış özet konular yayınlanacaktır.

ZİLE TÜRKÜLERİ
Gönderen : Hulûsi SEREZLİ
Kaynak : ZİLE PANAYIRI - Zile Turizm ve Tanıtma Derneği adına
ZİLE POSTASI Gazetesi ilâvesidir. 19 Ekim 1965 Salı

TAŞKIRAN

MÜDÜR

CEYHUNÎ
Gönderen : Hulûsi SEREZLİ
Kaynak : ZİLE PANAYIRI - Zile Turizm ve Tanıtma Derneği adına
ZİLE POSTASI Gazetesi ilâvesidir. 19 Ekim 1965 Salı

Şıhali Mahallesi
Solda Sıraköprü Cad., Sağda Şair Ceyhunî Caddesi

Fotoğraf : M. Ufuk MİSTEPE 17.08.2004 Salı 18:40

            Zileli şâirlerin en çok şöhret yapanı ve ustalarından biridir. Asıl adı Çördükoğlu Ömer’dir. 1912 yılında Yozgat'a bir düğüne davetli olarak giderken Alaca’da vefat etmiş ve oraya defnedilmiştir.

            Tokat'lı Nuri'nin çırağıdır. Bu arada Zileli şâirlerden Tâlibî, Ali, Âşık Fâni, Ârifî, Kâmil, Remzi ve Kâmilî’yi muhitinde isim yapmış ün kazanmış kişiler olarak gösterebiliriz. Aşağıda Ceyhunî'nin iki koşması bulunmaktadır.

KOŞMA 1

KOŞMA 2

ZİLE HALK KÜTÜPHANESİ
TAM 95 YILDIR HİZMET VERİYOR
Haber : Hulûsi SEREZLİ
ZİLE (Akajans) - hs@isbank.net.tr

Eski Zile Belediye Binası ve arkada Bedesten Câmîi

Sonra Kütüphane oldu ve daha sonra anıların buruk izlerinde kaldı.

BÖLGENİN EN ESKİ KÜTÜPHANESİ
(15.04.1983 tarihli Tercüman Gazetesi'nde yayımlandı.)

Zile Halk Kütüphanesi'nin
1975 yılında Zileliler tarafından yaptırılan modern binası

Hulûsi SEREZLİ Fotoğraf Arşivi

            Zile Halk Kütüphanesi kurulduğu 1888 yılından beri aralıksız 95 yıldır hizmet veriyor. 1888 yılında Zileli Hacı Süleymanzade Hacı Ahmet Ağa'nın İstanbul'dan getirerek teberrü ettiği 5.000'e yakın kitapla hizmete giren Zile Halk Kütüphanesi'nde bugün çeşitli konularda 25.000'e yakın kitabın yanı sıra 3.000 civarında eski Türkçe, Arapça ve el yazması eser bulunuyor.

            Kuruluşundan bu yana çeşitli binalarda hizmet veren Zile Halk Kütüphanesi 1975 yılında Zileliler'in yardımları ile yapılan yeni yerine taşındıktan sonra modern bir bina ve arşive kavuştu.

            Yörenin en eski ve zengin kütüphanesi olma özelliğini koruyan Zile Halk Kütüphanesi arşivindeki eski ve tarihî eserlerin çokluğu yüzünden civar il ve ilçelerdeki araştırmacı meraklılar tarafından sık sık ziyaret ediliyor. Yılda ortalama otuz bin dolayında kişinin yararlandığı Zile Halk Kütüphanesi'nin en ilgi duyulan kısmı Çocuk Bölümü oluyor.

Zile Halk Kütüphanesi Çocuk Bölümü'ndeki sosyal çalışmalardan biri..

Hulûsi SEREZLİ Fotoğraf Arşivi

            Haftanın her günü değişik konularda çalışma yapılan Çocuk Bölümü'nün yöneticisi Fatma Odabaşıoğlu "Bölümümüz büyük ilgi görüyor. Haftanın Salı günleri masal, öykü, Çarşamba Türk büyüklerinin bibliyografyaları, Perşembe müzik, Cuma resim, Cumartesi günleri ise çeşitli konularda toplu çalışmalar yapıyoruz. Öğrenciler burada becerilerini sergilemek, ilgi duydukları konularda çalışmak ve araştırma yapmak imkânını buluyorlar" diyor.

            Geçen yıl evlere 5.000'e yakın kitabı ödünç veren Zile Halk Kütüphanesi'nin 1.500 civarında üyesi bulunuyor.

Zile Müftüsü Arif KILIÇ
1926 yılında Zile Kütüphanesi Memuru'dur.

Foto Yıldız Kemalettin Aydın Arşivi
Gönderen : Bekir ALTINDAL

            Zile Halk Kütüphanesi'nin böylesine zengin olmasına karşılık yetişkinler tarafından çok az ilgi gördüğünü söyleyen Fatma ODABAŞIOĞLU "Halkımızda okuma alışkanlığı çok az. Bu zevki aşılamak için çaba sarfediyoruz. Okuryazar ve kültürlü zümre içinde bile kütüphaneye uğrayan çok az kişi var" diyor.

ZİLELİ ŞÂİR KUL HİMMET
Derleyen : Ahmet DİVRİKLİOĞLU
(Şâir - Yazar - İLESAM Üyesi)

TMO Gen. Müd. - M. Ufuk MİSTEPE / Ahmet DİVRİKLİOĞLU

Fotoğraf : Bekir AKSOY / 2006 Ankara

ZİLELİ ŞÂİR
KUL HİMMET
(ÖZHABER Gazetesi/Zile - Yıl : 8, Sayı : 744, 09.05.2006'da yayımlandı.)

            Okumak güzel uğraş. Gezen mi? Okuyan mı? diye halk arasında konuşulunca gezen derlerse de okuyunca zaten gezme ihtiyacı duyarsın, hani yemeğin üzerine su içmek ihtiyacı duyulduğu gibi.

            İlçemiz Kütüphanesi'nden geçenlerde aldığım yazar Musa SEYİRCİ'ye ait "ABDAL MUSA SULTAN" isimli araştırma eserinde bir şâir hemşehrimize rastladım. Şâir "Kul HİMMET". Doğum ve ölüm tarihleri, Zile'nin hangi mahalle veya köyünden olduğu belli olmayan şâirin şiirinden Alevî - Bektaşî olduğu kanaatına vardım.

            Değerli hemşehrimiz araştırmacı - şâir Mehmet YARDIMCI'nın sonuncusunu 2004 yılında yayımladığı "16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şâirler" isimli eserinde de "KUL HİMMET"e rastlamadım.

1955'te Zile - Mehmet YARDIMCI Arşivi

Zile Belediyesi Kültür Yayınları - Mayıs/2004, 320 Sh.

            Ben bu araştırma içerisinde iken 4 Mayıs 2006 günü kadim dost Mehmet YARDIMCI beni ziyârete gelmez mi? Kendisine bu konuyu ve fikrimi söylediğimde "Doğru, şiirin içeriğinden Zileli olduğu anlaşılıyor; benim bildiğim Sivaslı ve Almuslu KUL HİMMET'ler var idi ama bu Zileli KUL HİMMET'i hayret ben nasıl farketmemişim?" dedi.

            Zile'miz Evliyâ Çelebi'nin Seyahatname'sinde yazdığı üzere "Âlimler Konağı, Fâzıllar Yurdu ve Şâirler Yatağı'dır." İyi bir bilimsel araştırma yapılsa ismi duyulmamış nice KUL HİMMET'ler çıkacaktır. Bu görev de yine Belediyemize düşmektedir.

Zile Kiraz Festivali Etkinlikleri / 1968

Kameraman : Mehmet SEZEN - Zile Turizm ve Tanıtma Derneği

            Kiraz Festivali veya Sonbahar'daki Pekmez Festivali etkinlikleri içerisinde "Türk Tarih ve Kültüründe Zile" konulu bir sempozyum düzenler ve fazla bir maddî külfet getirmeyeceğine inandığı bu sempozyuma davet edilecek Tarihçi ve Edebiyatçılar'ın çalışmaları ve tebliğleri ile bünyesinden en fazla şâir çıkaran şehirlerden birisi olan Zile'miz bilimsel bir mercek altına alınarak tarih ve kültürümüz içerisinde var olan belirginliği daha da artacaktır kanaatındayım.

            Saygılarımla.

Göremedim Pîrimi Dertliyim Dertli

ZİLE'DEN MANİLER
Derleyen : Mehmet Güner DEMİRAY
(Sivas Folkloru - Aylık Folklor Dergisi, Sayı : 46, Kasım 1976, Sh. 16, 5 Lira)

	I Sap benden, keser benden Gitmiyor eser benden Düşmanlar kol kol olmuş Yâri keserler benden.
II      Evleri çukurmola      Curfalık dokurmola      Yârim düğün ediyor      Beni de okurmola? III      Kuşburnu kurutmadım      Yâr seni unutmadım      Saydım gül hatırını      Üstüne yâr tutmadım. IV      Bacalarda vaz olur      Gül açılır yaz olur      Ben yârime gül demem      Gülün ömrü az olur.		Meryem Şule ERYILMAZ Kirazın Zile'de Ruh Güzelliğine Yansıttığı Renkler Fotoğraf : Necmettin ERYILMAZ
Mustafa BELDEK'in Kızı Kiraz Festivalinin Meleği Zile Belediyesi Tanıtım CD'si - 25/26.06.2005		V      Maydanos dalıyınan      Yâr sevdim yoluyunan      Yârim atik değil ki      Anlatam maniyinen. VI      Peşkir çektim cerekten      Bir of ettim yürekten      Buna cerrah ne desin?      Doktor gelsin Frenk'ten. VII      Maniye maraz derler      Güzele kiraz derler      Her kime derdim yansam      Yana yana gez derler.
VIII      Mani dedim tuttun mu?      Yâr beni unuttun mu?      Gönderdiğim çiçeği      Sinende kuruttun mu? IX      Dağlarda gezer oldum      Okudum yazar oldum      Yârim senin derdinden      Kurudum gazel oldum. X      Mani benim ezberim      Kan ağlıyor gözlerim      Yârim senin yolunu      Ölenece gözlerim.		Zile Mehteranı / Ankara Omuz Halayı / 2006

PEHLİVAN SEFER KOÇ
(1915 - 1980)
Gönderen : Bekir AKSOY

            Pehlivan Sefer Koç, Zile'nin Üçköy Köyü'nde 1915 yılında dünyaya geldi. Köy düğünlerinde güreşti, daha sonra panayır, bölgesel şenlikler ve yurt içi yağlı güreşler yaptı. İbrahim Karabacak'ın arkadaşıdır. Babası bırakmadığı için onun gibi millî olamadı.

Pehlivan Sefer KOÇ'un Eşi Kibar Nine

Gönderen : Bekir AKSOY

            140 kilo yağlı güreşlerde (ağır sıklet) birçok birincilik aldı. 1980 yılında Zile'de vefat etti; mezarı Üçköy'dedir.

Pehlivan Sefer KOÇ Bir Güreşte

Gönderen : Bekir AKSOY

ÂŞIKLARIN DİLİYLE
TALİBÎ
Kürşat GÜLBEYAZ
İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuarı Lisans Öğrencisi
(Tokat Kültür Araştırma Dergisi - Yıl : 5, Sayı : 10, Ocak 1997, Sh. 42'de yayımlandı.)

         
Ressam : Kemal TÜRKER

TALİBÎ - Doğum : 1745 (Zile); Ölüm : 1813

     
Sayfa Devamını İzlemek İçin Tıklayınız