|
ZİLE'DE |
|
Bildiri : Ayşegül SARISOY ARAN
http://picasaweb.google.com/zilesitesi/Zile_sempozyumu#
Sponsor ve Organizasyon : Zile Belediyesi
"TARİHİ VE KÜLTÜRÜYLE ZİLE
SEMPOZYUMU"
09/12 EKİM 2008 ZİLE
AÇIKLAMA
Bu tebliğin içeriği, Bildiriler Kitabı yayımlandıktan
sonra bu sayfada yayınlanacaktır.
Tarihi ve Kültürü ile Zile Sempozyumu Bildiriler Kitabı
09 / 12 Ekim 2008 - Saray Sineması / Zile Belediyesi Kültür Yayınları
ZİLE'DE
BASIN - YAYIN
Saygı değer konuklar, hemen her gün şehit haberleri aldığımız bugünler ne yazık ki içimizi yakmakta. Şehitlerimizi rahmetle ve saygıyla anıyoruz. Dün olduğu gibi bugün de bize ve konum, yerel basın olduğu için yerel basına büyük görev düşmektedir.
Türkiye’deki yerel basın, Anadolu insanı ile devlet arasında bir köprü görevi yapar ve bir milli mücadele basınıdır. Büyük Önder Mustafa Kemal Paşa, 1919 yılında Sivas’ta emir ve talimatları ile “İrade-i Milliye“ isimli bir gazeteyi yayımlatmıştır.
Mustafa Kemal'in deyimiyle fazilet adaları çıkmıştır ortaya. Yerel basın hem Anadolu’nun düşman işgaline karşı direnişinin yürekli sesi olmuş, hem de bu direnişin kahramanlarının destanını yazmıştır.
Yerel basın, genelde Türkiye Cumhuriyeti devletinin ve demokrasinin emrinde, Atatürk ilke ve inkılaplarından taviz vermeden , Türk Milleti’nin birliği , yüceltilmesi ve Devletimizin bölünmez bütünlüğü inanç ve felsefesi doğrultusunda , milli ve manevi değerlere saygılı olarak hizmetini sürdürmektedir.
Gazetecilikte sevdalı bir iştir, okur olmakta. Okur , taze ekmek kokusu gibi içine çekmek ister, taze basılmış gazete kokusunu. Kimseler dokunmadan önce o, sayfalarını açıp okumak ister. Der ki: Aydınlat yazılarla ufkumu, dünyamı. Benim yerime sorular, hesaplar sor. Fikrime, çabama ortak ol, muhalif isen satılmışlığından değil dik duruşundan muhalif ol.
Gazetecilik ise dünyanın en zevkli, en meşakkatli mesleğidir. Gazetecinin yazıları namusu, sevdalısıdır. O, doğar büyür yazıları, gazetesi ile birlikte fakat ölmez, gazete yayımdan kalksa da gazeteci not düşer tarihe yazıları ile.
Zile‘de 1950 yılında, Ahmet Akbay’ın da sevdası olmalı ki, Zile ve gazetecilik “Güzel Zile Postası” koymuş bir yıl yayımlanan gazetesinin adını. O’nu takip eden diğer gazeteler gibi. Memleket, kültür, barış, demokrasi sevdalısı gazeteler, dergiler yayımlanmış güzel Zile’de. Güzel Zile Postası’nı, Mehmet Özmutlu’nun 1952 yılında haftalık olarak çıkardığı, Zile Gazetesi takip etmiş. Yıllarına göre diğer yayımlar ve sahipleri ise;
1959 yılında, Fikret Tarhan, Kemal Tarhan, Osman Uğurel, Mehmet Sezen, Remzi Sezgi, Fuat Sezgi, Suphiye Gerçek, Mustafa Kundak, Muhittin Kılıç, İlyas Tekkökoğlu, Mahmut Sayınalp, Tekin Serezli ve Hulusi Serezli tarafından kurulan Zile Kültür Derneğinin aylık olarak çıkardığı ÇAĞILTI isimli dergi 15 sayıya kadar yayımlanmış ve Zile kültür hayatına hizmet etmiştir.
2008 yılı itibari ile Çağıltı Dergisi okuyucularına tekrar merhaba dedi. .
1960 yılında ilk sayısı Hüseyin HOŞCAN ‘ın matbaasında basılan Çağıltı Dergisi, 1965 yılında ise tek sayı olarak yayımlanmış. 1973 yılı Mayıs ve Kasım ayları arasında, Asım Turgut Yeşiltan, Hulusi Serezli, Mehmet Yardımcı, Mehmet Ali Erdin ve diğer Zileli aydınlar tarafından tekrar çıkarılmış , ancak yayım hayatına devam edememiştir.
Dr.Orhan Yılmaz’ın deyimi ile üçüncü nesil Çağıltı Dergisi 2008 yılında Zile Vakfı’nın yayın organı olarak okuyucu ile buluştu. Derginin sahipliğini ve Yazı işleri Müdürlüğünü Vakıf adına Dr. Orhan Yılmaz, koordinatörlüğünü Hulusi Serezli, Genel Yayın Yönetmenliğini Semra Meral yapmakta Yayın Kurulunda ise; Yusuf Meral, Hadi Belge, Nurhan Girgeç, Kazım Başekmekçi Osman Nuri Hoşdoğru, Pervin Altıntaş Yakup Koç, ve Peryamin Üşenmez bulunmaktadır.
Zile Basın hayatında gazetelere geri döndüğümüz zaman
Günümüzde ise Hüseyin Akay’ın sahibi olduğu Özhaber ve Zile Gündem Gazeteleri pazartesi günü hariç diğer günler yayımlanmakta.
9-12 Ekim 2008 tarihlerinde düzenlenen Tarihi ve Kültürü ile Zile Sempozyumu’na “Zile Aşıklık Geleneğinin Türk Aşıklık Geleneği İçindeki Yeri” adlı bildirisi ve derin bilgi birikimi ile katılan Prof.Dr. Saim Sakaoğlu’nun yolu 1966 yılında Zile’ye düşer. Prof.Dr. Saim Sakaoğlu, O yıllarda Tokat Gazi Osman Paşa Lisesi’nde görev yapmaktadır. 1966 yılında, Tokat Valiliği’nin onayı ile, Zile’deki yerel basının Resmi İlanı hak edip etmediğini tespit için, Tokat İl Milli Eğitim Müdürü İbrahim Kazanç ve Gazeteci Rıza Ersin ile birlikte Saim Sakaoğlu’da görevlendirilir. Dönemin gazetelerinin değişik tarihlerdeki basımlarından, yerel haber ölçümlerini yaparlar. (Prof. Dr. Saim Sakaoğlu bu bilgiyi sempozyum sırasında bizler ile paylaştı.)
1957 den 1998’e değin basılan gazeteler içinde sadece Hüseyin Hoşcan’ın sahibi olduğu Demokrat Şafak ve Zile Postası günlük, diğer gazeteler haftalık yayımlanmıştır.
Zile’de tek yerel televizyon bulunmakta o da Hüseyin Gülbasar’ın sahibi olduğu Zile TV.
Zile TV bugün Zile’nin tek televizyonu fakat Zile TV kurulmadan yıllar önce, TRT 2 yayına başladığı zaman, Zile Belediyesi TRT 2 yayınlarını alabilmek için Zile Kalesi’ne 8 mt çapında çanak anten siparişi verir. Anten kurulumunu yapan firma bu çanak anten ile Zile içine yayın yapabileceklerini belirtir. Durum yetkililerce ilginç bulunur ve değerlendirilir. Bugün de Zile Belediyesi Basın Halkla İlişkiler Bölümünde görevli olan Necmettin Eryılmaz, dönemin Zile Belediyesi’nin çalışmalarının çekim ve montajlarını yapar, her aşamasında mizah bulunan bir süreç yaşanır. Bir örneği paylaşmak istiyorum, şöyle ki; Necmettin Eryılmaz, hazırladığı tanıtım bandında halk röportajlarına da yer verir. Belediyenin çalışmaları hakkında görüşlerine başvurulan kişilerden birisi de belediye seçimini kazanamayan bir partinin üyesidir. Zile’deki çalışmalar hakkında memnuniyetini ifade eden bu hemşerimiz,çekimler yayınlandığı zaman apar topar partisinden ihraç edilir.
1986’lı yıllarda Zile’de amatör girişimler ile yerel televizyon yayını yapılabilir iken, Günümüzde Zile’de yayın yapan bir radyo ne yazık ki yok.
Eski Zile anılarda özlem ve gıpta ile yer alıyor. Yıl 2008 bir Zile Radyosu yok fakat 1970’li yıllarda Zile Lisesi Müdürü Cemal Özdemir ve Mehmet Sezen’in özverili çalışmaları neticesi Zile Lisesi Laboratuar Radyosu kurulmuş. Mehmet Sezen Çağıltı’nın son sayısında yer alan anılarında o günleri şöyle anlatıyor:
“-Radyonun ilk tonmaister’i ve spikeri, İngilizce Öğretmeni Hüseyin Ulus kardeşimizdi. Plak ve bantlardan yapılan müzik yayını yanında, öğrencilerin yaptığı sazlı sözlü canlı yayınları da yayınlıyorduk. Yine Kiraz Festivallerinde, rahmetli dostum Fikret Tarhan ve şimdi Bursa'da emekliliğini yaşayan değerli kardeşim Hüseyin Ulus'un bağ bağ gezerek bant kaydı yaptıkları röportaj kayıtlarını da (ki bunlar bende hâlâ mevcuttur), taze taze Zile Lise Radyosu'ndan günlük yayınlıyorduk. Zile'nin yetiştirdiği büyük sanatçı Sadık Doğanay'ın, stüdyo hâline getirilen bir sınıftan yapılan canlı konser yayınları ve daha bir sürü değişik program, yayınlarımıza ayrı bir renk katıyordu Zile'mize. 100 Watt gücündeki radyonun etkilediği saha, Turhal ve Tokat'ı içerisine alıyordu. Hatta hava şartları uygun olduğunda, iyonosfer yansımaları ile Kahramanmaraş ve Adıyaman'dan bile dinlendiği haberleri geliyordu kulağımıza. Bu güzel girişimimizi gören Turhal ve Tokat Liseleri de talepte bulundular bana. Onlara da lise radyolarını kurarak faaliyete geçirdim.”
Güzel yürekler işte böyle güzel işler yapıyor. Zile’nin geçmişine değer katan değerli insanlara şükran borçluyuz.
Yerel Basınlarda olduğu gibi
Zile Basını da Türkiye'de demokratik çok sesliliğin
gelişmesinde, kamuoyunun serbestçe oluşmasında, kültürel ve yerel
mirasın korunmasında,
sivil toplum kuruluşlarının gelişmesinde ve etkinliğinin sağlanmasında,
yerel yönetimlerin kamuoyu adına denetlenmesinde önemli rol oynamalı.
Olaya ticari açıdan bakıldığı zaman , bölgelerdeki
bayilerine verdiği değeri öne çıkartıp sürekli destek veren, bayilerinin ürün
satışını artıran, hedef kitlesine hızlı bir şekilde ulaşmak isteyen ticari
işletmeler için de yerel basın yayın organları önemlidir.
Günümüzde kitle iletişim araçları arasına ve hayatımıza hızlı giriş yapan bir araç var; internet... Kullanıcılar istenilen bilgilere fotoğraflı, görüntülü, sesli ulaşırken, ziyaret edilen sitenin arşivi var ise faydalanıyor hatta okunan haber ile ilgili duygu ve düşüncelerini paylaşabiliyor.
İnternet, yerel basın yayın organlarına önemli katkı sağlayacaktır. Ne yazık ki Özhaber, Zile Gündem Gazeteleri ve Çağıltı Dergisi sanal alemde yerini almamış. Zile Televizyonu’da internet sitesine önem vermeli..
Yerel basın, internetin gücünü kullanmalı. Bölge halkının sorunlara katılmasını kolaylaştıracak mekanizmalar oluşturmalı, bölge halkının sorunlar hakkında konuşacağı, tartışacağı, fikir yürüteceği, duygularını ifade ederken sorunlara veya aktivitelere getireceği öneriler ile çözüm ve çeşitlilik katacağı ortamlar , forumlar oluşturmalı.
Zile’ye ve Zilelilere bu anlamda Zile Platformu ile Hulusi Serezli , Zileliler- Platformu ile Necmettin Eryılmaz büyük katkı sağlamakta. Zile ve Zileliler platformları haberlerin, bilgilerin , duygu ve düşüncelerin paylaşıldığı sanal ortamlar.
Zile Platformu, Zileliler Platformu dışında internet ortamında Zile ile ilgili yazı, makale ve şiirlerin derlendiği bir başka internet sitesi, Ufuk Mistepe’nin kurduğu unyezile.net. Bahsettiğim internet siteleri dışında Zile ilgili haber ve bilgi paylaşan internet sitelerine rastladım fakat kurucularının isimleri belirtilmediği için sizler ile paylaşamıyorum.
Yurt içindeki ve yurt dışındaki Zileliler, Zile ile ilgili kurulan internet siteleri, platformları sayesinde, Zile’nin kültürüne ve tarihine sahip çıkma misyonu ile, bilgisayar ortamını kullanarak geçmişten ve bugünden haberdar oldular. Platformlar, “Zile için ne yapabiliriz “ fikrinin oluşmasını ve genele yayılmasını sağladılar.
Sayın Hulusi Serezli, ve Necmettin Eryılmaz Zile’ de bir anlamda “Elektronik Gazeteciliği” başlattılar. Zaman ve mekan fark etmeksizin Zile ile ilgili haberleri anında, sıcağı sıcağına alır olduk. Bizi anlatan, memleket kokan haberleri... Zile ile ilgili haberlerin, uluslar arası dolaşımda olmasını sağladılar. Onların sayesinde Zile ile ilgili çalışmak isteyen fakat nereden başlayacağını bilmeyen bir çok kişinin, bir araya gelmesini, seslerini duyurmasını, sevinç, hüzün, endişe ve projelerini paylaşmasını sağladılar
Zile’nin kültür, turizm ve ekonomi alanında gelişmesi sürecinde yerel basına büyük görev düşmekte. Halkın kültürünü, değer yargılarını koruyarak, yarına taşınmasını, halkı bilinçlendirerek küreselleşen dünya düzeninde Türkiye’nin örnek yerleşim merkezlerinden biri olmasını sağlayacak olan organlardan biri yerel basındır. Kültürel değerlerimizi öne çıkarıp, halka kültürel değerlerin önemini yapılan etkinlikler ile kavratmak, sanayi ortamından uzak olmasını avantaja dönüştüren ekolojik, doğal tarım imkanlarını tanıtarak çeşitlendirmekte basının görevi olmalı. Toplumun kültürel, sosyal,ekonomik hayatına açılımlar getirmeli. Halkın isteklerinin, beklentilerinin yerel yönetim tarafından gerçekleştirilmesini sağlamalı. Bunun yanı sıra halka doğruları yansıtarak demokrasinin işlemesine katkıda bulunmalı. Zile basını, ülke genelindeki sorunları öze indirerek, halkı bilinçlendirmeli.
Gelecekte var olabilmek için yerel, ulusal ve uluslar arası etkinliklere de öncülük etmeli. Yerel yöneticileri, sivil toplum örgütlerini, sanatçıları, yazarları ulusal ve uluslar arası etkinliklere yönelterek kültürel alışverişi sağlamalı.
Kültür, tarih birliğinden veya alışverişinden yola çıkarak uluslararası alanda Zile’nin tanıtımına katkı sağlayacak çalışmalara öncülük etmeli. Bu bağlamda kardeş belediyeler, üniversiteler arası işbirlikleri, kardeş okul projeleri sayılabilir.
Bir de somut örnek vermek istiyorum. Sovyetler Birliği’nin dağılması ile Türkiye, Türk Cumhuriyetleri ve Balkan ülkelerindeki soydaşlarımız, dost ve akraba toplulukları ile her alanda iletişim kuruldu.Osmanlılar Döneminde Balkanlar’da Türklüğü ve İslamiyet’i tanıtması için Anadolu’nun birçok şehrinden olduğu gibi Tokat ve çevresinden de hemşerilerimiz Balkanlara iskan edilmiş. Yugoslavya’nın dağılması ile ortaya çıkan ülkelerden biri olan Kosova’da hemşerilerimiz yaşıyor. Kosova bağımsızlığını yeni kazandı.Öyle gözüküyor ki en kısa zamanda Avrupa Birliğine üye olacak. Dilimiz, kültürümüz Mamuşa’da Prizren’de yaşıyor. Mamuşa ile Zile Belediyesi kardeş şehir, okullarımız kardeş okul olabilir. Kültürümüzü korumak ve devamını sağlamak adına Balkanlarda yaşayan Türklerin bize ihtiyacı var, bizim de Onlara.
Üstelik Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları kapsamında bu projeler için ayrılan krediler var, Türkiye buraya maddi katkı koyuyor, kullanılmadığı takdirde kaynak boşa gidiyor, projeler oluşturup bu imkanları değerlendirmeliyiz.
Zile Basını topluma bakmalı, Zile ile birlikte gelişmeli, büyümeli. Gelecek bugün hazırlananlar,yapılanlar ile varolur. Geçmiş, geleceğe mimari, musiki,yazı ve çeşitli sanat kolları ile taşınır. Zile’ye ve Zile Basını’na vefa borcumuz var. Zile gazeteleri arşivlerinin elektronik ortama aktarılması gerektiğini düşünüyorum.
Zile Tarihinde en uzun soluklu gazete çıkaran Sayın Hüseyin Hoşcan’ın “ Demokrat Şafak” ve “Zile Postası” arşivlerinin yanı sıra diğer gazete ve dergilerin “Zile Şehir Arşivi” açısından değerlendirilmesi gerekir. Zile’nin değerlerinin yer alacağı bir “Zile Müzesi “ veya “Zile Şehir Arşivi’nde” veya Zile Kültür Evi’nde elektronik ortam oluşturularak bu bilgilerin halka sunumu Zile’nin geleceği açısından faydalı olacaktır. Böyle bir çalışmayı Zile’deki yüksekokul öğrencilerinden bir ekip oluşturarak yapabiliriz.
Bu etkinliğin fikir sahiplerine ve düzenleme komitesine Zile’ye katkıları için teşekkür ediyor, saygılarımı sunuyorum.
KAYNAKLAR
1)Zile’de Yayın Hayatı Basın ve Matbaacılık/ Hüseyin Hoşcan
Nurhan Buhan Girgeç
2)Hüseyin Hoşcan
3)Bekir Altındal/Altmışlı Yıllarda Zile (unyezile.net)
4)Mehmet Sezen anıları/ (www.zilesitesi.com)
5)Hüseyin Akay/ Zile Gündem ve Özhaber Gazetesi
6)Yusuf Yıldırım/Gündem Gazetesi
7)Hüseyin Gülbasar/Zile TV
8)Prof.Dr. Sevim Akten/ Doğu Anadolu’da yerel medya- 2007 seminer konuşmaları
9) Ahmet Tek / İnternet Haberciliği
10)Yerel Basın Birliği Derneği (yerelbasinbirliği.com)
11)Ankara Tokatlılar Vakfı Web Sitesi
Ayşegül Sarısoy ARAN,
Mehmet SEZEN ve Hüseyin HOŞCAN'ı Nostaljik Radyoyla Onurlandırırken.
Fotoğraflar : Mustafa BELDEK - 10.10.2008 Saray Sineması Zile
Devam Edecek