ÜNYE TAŞI

ÜNYE TAŞLARI

ÜNYE TAŞI

Makale : Yüksel ŞEN
(Emekli Bankacı - Gazeteci - Şâir - Yazar - Araştırmacı)

ÜNYE TAŞI
http://www.unyetas.com.tr/
(Hizmet Gazetesi'nin Yıl : 13, Sayı : 309 - 315 - 321,
26 Kasım, 03 Aralık, 10 Aralık 2004 tarihli nüshalarında yayımlandı.)

            ANKARA MEKTUPLARI

            Değerli Okuyucular ;

            Taş deyip geçmeyiniz...

            Yaşamın tüm evrelerinde, taşın önemi vardır. Bu yazımda sizlere ÜNYE’deki Taş Ocakları’ndan, bu taşların kullanıldığı alanlar ile onlara şekil veren ustalardan söz edeceğim.

            Bugün güzel ANADOLU'muzda birçok kentte Taş Ocakları vardır. Nevii kendine münhasır,bu taşlar çıkarıldıkları kentlerin ismi ile özdeşleşmiştir.

            Yüce ATATÜRK’ün ebedî istirahatgâhı ANITKABİR, Çankırı İli'ne bağlı Eskipazar İlçesi’nden getirilen ve Bozkır görünümüne uyuş sağlayan açık gri ve açık sarı renkli Traverten Taşları ile yapılmıştır.

            Eskişehir’in ünlü Lületaşı turistik hâtıra eşya yapımında kullanılır. Hacıbektaş İlçesi’nden temin edilen ONİKS Mermer Taşları da, keza turistik değer taşıyan hâtıra eşya yapımı için yontulur.

            Birçok ziynet eşyası ve tesbih yapımında kullanılan siyah, inci OLTU TAŞI, kuyumcu esnafının, binalarımızın, dış cephe ve mutfak dekorasyonunda kullanılan, Afyon Şekeri ve Marmara Adası Mermer Taşları, inşaat sektörünün ısrarla aradığı malzemelerdir.

            Günümüzde Yap-Sat işi ile uğraşan birçok müteahhit firma, inşa ettiği yapıların daha görkemli olabilmesi için, iç ve dış dekorasyon işlerinde, ÜNYE TAŞI kullanır.

            Bu taş, şirin ilçemizin, Tekkiraz Nahiyesi’ne bağlı Velibayraktar Köyü çevresinden çıkarılır ve işletmecisi ÜNTAŞ'ın, AKÇAY'da tesis ettiği fabrikada çeşitli boyutlarda işlenir ve satışa hazır hale getirilir.

            Ünye’de Velibayraktar Köyü dışında, Döşemedibi Taşhane mevkiinde de Taş Ocakları vardır.

            Geçmiş yıllarda buradan elde edilen taşlar bina inşaatında, eski Ünye evlerinin girişindeki sahanlıkların döşenmesinde, kuyu ağzı, çeşme ve su yalakları, sarnıç, dibek ve çamaşır teknesi ile plâki taşı, su ve el değirmenleri yapımında kullanılırdı.

YIKILANLAR...   Medeniyet, seni affedecek miyiz sandın, yıktıklarınla burada?   Zamanı geri getirebilmekten âciz, bakarken karanlıkta ...   Kalabuzu’nu bile çok gören, martı uçmalarında insanlığa!   Yaşatırken hasreti, yaşamadan sahilinde ömrümün ...   Kaldır yeniden, kaldır ki mâkus talihim yeniden gülsün   Mazim Çamlığın kucağına gülümseyişlerle dönsün. M. Ufuk Mistepe  27 Kasım 2000/Ankara

            Şehirde bu işi yapan mahir ustalar vardı. Örneğin : Ünye eşrafından, emekli öğretmen Sayın Fahrettin ERKOÇ ve kardeşleri Ahmet ve Selâhattin ERKOÇ’un babaları, rahmetli Hüseyin ERKOÇ, halk arasında TAŞÇI İSÎN USTA diye isim yapmıştı.

            Kitleler halinde ocaktan çıkarılan taşları, kullanılacağı yere göre, basit el âletleri ile yontar, şekilden şekle sokardı.

            Keza, halen ANKARA'da Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nde görevli, genç olmasına karşın ÜNYE ARAŞTIRMALARI ile ün yapan ve birçok ilginç bulgular elde eden ve onları İNTERNETTEKİ ÜNYE SİTESİ (http://unyezile.net)  adresinde detaylı olarak  değerlendiren, Orman Endüstri Yüksek Mühendisi M. Ufuk MİSTEPE’nin babası, eski Ünyeliler’in çok yakından tanıdığı, benim de Orta Mahalle’den ev komşum Çömlekçi Hüseyin MİSTEPE de çok yetenekliydi.

Çömlekçi Başustası (Taşçı) Hüseyin Mistepe

            Bu usta, tezgâha koyduğu cimil çamuru, alçıyı ve de taşları oya gibi isler, herkesin beğenisini kazanan ilginç eserler üretirdi.

            Halen Ankara’da Meşrutiyet Caddesi, 5/1 no.lu bürosunda Avukatlık yapan hemşehrimiz Sayın Hüseyin Avni TATAROĞLU aynı zamanda ÜNYE TAŞLARI’nın satış temsilciliğini de yapmaktadır.

ÜNYE TAŞI

ÜNYE TAŞI

            Krem ve pembe renklerin hâkim olduğu bu taşların 10 cm’lik küplerden oluşan iki adedini,Sayın TATAROĞLU’nun yazıhanesinden temin ederek ÜNYE BELGESELLERİ ARŞİVİ’MDE saklıyorum.

            Geçenlerde, evimin hemen karşısında, Deniz İnşaat Firması'nın yapmakta olduğu görkemli apartmanın önünde, 52 plâkalı bir kamyon durdu. Üzerinde "KÖSEOĞLU NAKLİYAT ÜNYE" yazıyordu. Koşarcasına araba'nın park ettiği yere gittim, şoförünü buldum, söyleşiye başladım.

Yüksel ŞEN Ünye Taşı'ndan Barbekülü Apartmanın Girişinde

Fotoğraf : M. Ufuk MİSTEPE - 15.11.2004 Çukurambar/Ankara

            Amca : Biz ÜNYE’den geliyoruz. Bu inşaata ÜNYE TAŞI getirdik dedi. Yüklerini boşalttılar ve selâmetle memlekete doğru yol aldılar.

            Birkaç gün sonra, Deniz İnşaat’ın işçileri bu taşlarla apartmanın balkonlarına yapılan BARBEKÜ’lerin çevresini tezyin ettiler.

            Dekoratif görünümü olan bu  ÜNYE TAŞLARINI'nın apartmana ve barbekülere verdiği hava gerçekten muhteşem oldu.

            Her sabah balkonumdan bu binayı seyrediyor, o taşları  gördükçe, tüm öğeleri ile hiç aklımdan çıkmayan ÜNYE'yi anımsıyorum.

            Bu ÜNYE TAŞLARI, sadece BARBEKÜ'lerde değil; süs havuzlarının tezyinatında, bina çevrelerinin dekorasyonunda, bahçe düzenlemelerinde kullanılıyor…

            Asırlar öncesinde bu taşlar mezar yapımında da kullanılmış. Fener yanındaki Eski Mezarlık ve onların halâ ayakta duran Başayak Taşları ve bu taşlara kazınan o nefis yazılar görkemini, günümüzde bile muhafaza etmektedir.

Yüksel ŞEN Ünye Taşlı Barbekü Önünde

Fot. : M. Ufuk MİSTEPE - 15.11.2004/Ankara

            Elmalık ve Türbe mezarlıkları da ÜNYE TAŞLARI ile yapılan kabirlerle doludur.

            Ankara/BALGAR, Çukurambar Mahallesi gecekondularını yıkıp, yerlerine,çok görkemli apartmanlar diken ve semtin çehresini değiştiren bir çok firma meyanında, bilhassa Trabzon İli’nin ARSİN İlçesi halkından USTA ve DENİZ  İNŞAAT FİRMASI sahip ve yetkilileri bu “ÜNYE TAŞLARI” için “Emsalsiz Dekorasyon Malzemeleri” diye, değer yargılarını açıkça ifade etmekten büyük mutluluk duyuyorlar.

            Kentimizin ismini değişik bir boyutta, yurt genelinde belleklere yerleştiren  "ÜNTAŞ YETKİLİLERİNİ" böyle güzel girişim ve çalışmalarından dolayı kutluyor ve başarılarının devamını diliyorum.

            Kentimizin ismini değişik bir boyutta, yurt genelinde belleklere yerleştiren “ÜNTAŞ YETKİLİLERİNİ” böyle güzel girişim ve çalışmalarından dolayı kutluyor ve başarılarının devamını diliyorum.

	ÖZELLİKLERİ	GÜLKURUSU	BEYAZ
	Hacim Kütlesi	2.10 gr/cm3	2.10 gr/cm3
	Özgül Kütle	2.69 gr/cm3	2.72 gr/cm3
	Ortalama Basınç Direnci	340 kgf/cm2	320 kgf/cm2
	Ortalama Eğilme Direnci	82 kgf/cm2	86 kgf/cm2
	Ortalama Darbe Direnci	6 kgf.cm/cm3	4 kgf.cm/cm3
	Ortalama Don Sonrası Basınç Direnci	420 kgf/cm2	370 kgf/cm2

            Efendim; TAŞ’ın yaşamımızda ne denli değer taşıdığını, rahmetli ÖMER ÇAM hocamızın, Sivas Öğretmen Okulu’ndan arkadaşı, şair Sayın Ayhan HÜNALP’in TAŞ isimli aşağıdaki şiirinde ne de güzel anlatmış.

            Sizleri bu şiirle baş başa bırakıyorum.

            Kalın sağlıcakla…

                                                              Yüksel ŞEN