Makale : M. Ufuk MİSTEPE
(Araştırmacı, Orman Endüstri Yüksek Mühendisi)
http://members.lycos.co.uk/unyezile/reklam.htm
mistepe@gmail.com

Resimli Ünye Rehberi - Müellifi : M. Bahattin, 1930/İst.

ÜNZİLE'NİN
MÂZİYE UZANAN REKLÂMLARI

            Bildiğiniz gibi Reklâm "İnsanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen veya başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan duyuru"dur (Tanses Gürsoy, Reklam Terimleri ve Kavramları Sözlüğü, I. Basım, İst.: Adam, s. 9)

Resimli Ünye Rehberi'nde Kunduracı ve Ayakkabıcı Reklâmı - Müellifi : M. Bahattin, 1930/İst.

            Satış, pazarlama, tanıtım ve müşteri kazanma amaçlı reklâmlar verildikleri ya da yayımlandıkları tarihlerdeki yörelerin, tüketicilerin kültürel, folklorik beğenilerini ortaya koymalarının ötesinde yöre insanlarının dildeki gelişimlerini, tüketici isteklerini, pazarlama anlayışını, hangi ürünlerin reklâmasyonlarının yapıldığını, müessese ve kuruluşların vatandaşa bakış açılarını ve kaliteyi yansıtması açısından ihtiyaçların belirlenmesini de ortaya koyar.

            Tevzi mahalleri Ünye'de GÜNDOĞDU Mağazası ve İstanbul'da Resimli Ay Matbaası olan ve Lâtin harflerle yayımlanmış ilk Ünye kitabı "Resimli Ünye Rehberi"nde ilk reklâm örneklerine rastlanılması mümkündür.

Resimli Ünye Rehberi
  
Müellifi (Telif ve Tertip Eden) : M. Bahattin, 1930/İst. - Foto. Ahmet Hüseyin - Resimli Ay Matbaası T.L.Ş.

            1930 yılında yayımlanan bu kitabın Müellifi olan M. Bahattin Bey adındaki zat şimdiki Enerji Bakanı Sayın Dr. Mehmet Hilmi GÜLER'in babasıdır.

1930 Resimli Ünye Rehberi Telif ve Tertip Eden : Mehmet Bahattin (Güler) (Kelleroğlu Baha Bey) Fotoğraflar : Ahmet Hüseyin (Şen)

Müellif : Mehmet Bahattin Güler Fotoğraf : Ahmet Hüseyin (Şen)

            Kitabın yazarına ait olduğu veçhile çoğunlukla GÜNDOĞDU Mağazası'na ait pazarlama reklâmlarıyla dolu olmasına rağmen münferit diğer esnafın da reklâmları bu kitapta yer almıştır. Tarihçi, Araştırmacı Osman DOĞAN Bey'in gönderdiği bu reklâm fotoğrafları yöremiz hakkında birçok intibaları gün yüzüne çıkarmaktadır.

PODRALARINIZI KIREMLERİNİZİ ESANSLARINIZI LOSYONLARINIZI DAİMA «GÜNDOĞDU» Mağazasından Alınız.

"GÜNDOĞDU" MÜESSESESİLE HİÇ BİR MAĞAZA Rekabet Edemez. Çünki : Takip ettiği usul : AZ TİCARET FAZLA SATIŞTIR.

            Asrî Kuyumcu Cemâl, Vidinli Zade Necati, Güzel Ordu Haftalık Siyasî Gazetesi, Tekâmül Siyasî Gazetesi, Gündoğdu Fırın ve Pastahanesi, Molla Yazıcı Zade Kıyasettin, Halk Şeker Ticarethanesi, Lüleci Zade Rifat bu kitaba pazarlama reklâmı veren müessese ve şahısları teşkil etmektedirler.

Gündoğdu Mağazası Erkek Dairesi

Paltoluk Pardesülük Kumaşlar - Kostümlük Resmi Elbiselik Kumaşlar

Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            1951 yılında merhum Rahmi DÖNMEZ tarafından kaleme alınan ve ZİLE'nin ilk Lâtin harfleriyle yazılı kitabı olan "ZİLE" adlı kitapta da eski pazarlama reklâmı örneklerine rastlamaktayız.

Hazırlayan : Rahmi DÖNMEZ - Aksiseda Matbaası /Samsun 1951, 45 sh.
  
Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ (Oğlu)

            Bu kitapla Zile muhtelif yönleriyle anlatılmaya çalışılmıştır ve kitap içerisindeki resim baskıların tamamı Rahmi DÖNMEZ tarafından yapılan ağaç baskılardan oluşmaktadır.

   
Rahmi DÖNMEZ'in ZİLE adlı kitabındaki ağaç baskılardan örnekler.

            Reklâm, bir yayının finanse edilmesinde bir nevi sponsorluk vazifesi de ifa etmektedir. Reklâm veren firmalar o yayının az bir masrafla ya da hiç masraf yapmaksızın ve hattâ kâr dahi elde edilerek literatüre kazandırılmasına vesile olurlar.

Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            Yöre esnaf ve kuruluşlarının reklâmasyonla yapacağı katkılar sayesinde Ünye ve Zile hakkında kaleme alınması gerekli konular daha az bir maddî eforla yayın hayatına kazandırılabilecek ve Belediye'nin, fabrikatörlerin, bankaların, dernek ve vakıfların verecekleri destek bu amaca ulaşmada mühim bir faktör olarak önemini koruyacaktır.

Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            Bir zamanlar Türk toplumu alım gücü yetersizliğinden sıhhî olmayan lâstik ayakkabı giyerdi. Zile TEPE ve Zile ARSLAN Lâstikleri imalâtı yanında Ünye de ÜRER, SOYSAL ve KÖKLÜ Lâstik Ayakkabıları ile çevre il ve ilçelerin ihtiyaçlarına cevap verirlerdi. Kara Lâstik olarak anılan bu ayakkabılar 1940 ve 60'lı yılların vazgeçilmezleriydiler.

  
Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            Reklâm hedef kitlenizi size ulaştıracak anahtar kelimelerinizi ve reklâm mesajınızı belirleyerek, hedef odaklı ve ölçülebilir reklâm ile performansınızı yükseltebilirsiniz de...

    
Zile Sanayi Sektöründen Reklâm Örnekleri - Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            Ünye hakkında yayımlanan ikinci eser merhum Orhan BORA'nın "Turistik Yeşil Ünye Rehberi" adlı kitaptır. Araştırmacı, Tarihçi Aynur Zeren TAN Hanımefendi'nin konu ile ilgili bir anısını aşağıya naklediyorum.

       
Turistik Yeşil Ünye Rehberi (Ankara/1969)

            Orhan BORA ile (merhum) 1968 tarihinde çıkarttığı kitabı üzerinde konuşurken bana şunları anlattı.

            - Kitabınızı nasıl bastırdınız?

            - Kendim bastırdım, tam bir daire parası harcadım cebimden.

Hakiki Uludağ Otobüs İşletmesi ve Gündüz Büfe'nin Reklâmları
    
Emniyet, konfor, sür'at ve rahatlık Hakiki Uludağ Otobüsleri'ndedir.

            - Parayı çıkartabildiniz mi?

            - Ne gezer, kâr derdinde değildim, ama parayı da çıkartamadım.

            - Peki, reklâm filan aldınız mı?

            - Alamadım, sadece İş Bankası’ndan.. o da söz verildiği kadar değil.

    
Turistik Yeşil Ünye Rehberi Reklâmları / Orhan BORA - 1968

            - Peki kırgın mısınız?

            - Olur mu öyle şey, kimse mecbur değil ki bana yardım etmeye, reklâm vermeye! Kitabı kendim istediğim için hazırladım.

Diba Berber Salonu ve Otel Çınar'ın Reklâmları
    
Turistik Yeşil Ünye Rehberi Reklâmları / Orhan BORA - 1968

            ÜNZİLE'nin yayın hayatında ehemmiyetli bir rolü olan gazetelerin yayımlandıkları tarihlerdeki aldıkları ilk reklâmlar da bizlere ÜNZİLE kültürü hakkında küçümsenmeyecek bilgileri aktarmaktadır.

  
Turistik Yeşil Ünye Rehberi'nde Yerel Gazete Reklâmları / Orhan BORA - 1968

            Yukarıdaki reklâmlara ilâveten Fatsa Toros Restorant, Yeşil Ünye ve Bizim Ünye Gazeteleri de reklâm vermiş olup; o yıllardaki dil enstrümanının kullanılışı, reklâmda önem arz eden unsurlar, hangi sektörlerin reklâma rağbet ettikleri, reklâm ebadı ve görselliğindeki gelişimler, çizim ve baskı kaliteleri, kültürün reklâma yansıyan etkileri, o yıllardaki moda unsuru ve nakil vasıtalarının, haberleşme araçlarının, beyaz eşyanın modelleriyle birlikte nostaljik esintiler yanında nerden nereye geldiğimizin de birer ölçütü olmaktadırlar.

Halk Şeker Ticarethanesi - Hernevi Şekerleme - Pasta -
Fondan - Şokolatalar ve s. - Karadeniz'in en seri bir şeker Ticarethane'sidir.

Ünye'nin En Eski Şekercisi Halk Şeker Ticarethanesi - Ahmet EREN
Resimli Ünye Rehberi - Müellifi : M. Bahattin, 1930/İst.

            Reklâmın ticarî yönü :

            Reklâmın başarısı ürün ya da hizmetin alıcısının çoğalmasıyla, bir başka deyişle satılmasıyla ölçülür. Bu da gerçek bir satıcı gibi düşünmeyi ve ona göre hareket etmeyi gerektirir.

Zile Makina Ticaret Şükrü YÜKSEL ve Teknik Öğretmen Selahattin MAZMAN Reklâmları
 
Gönderen : Mehmet Cengiz DÖNMEZ

            Markanıza değer katmak ve hedef kitlenizle sizi doğru yerde (ÜNZİLE'de) buluşturmak suretiyle REKLÂM, sektörü geliştirecek faaliyetlerde bulunmak, bu yöndeki tüm gelişmelerin öncüsü olmak, belirlemiş olduğunuz satış ve pazarlama hedeflerinize kısa yoldan ulaşmanızı sağlayacak çözümleri ortaya koymanızı sağlar.

Asrî Kuyumcu Cemâl - Ünye - Şık Nişan Halkaları Taşlı ve Taşsız
(Muhtelif Formalarda) Yüzük ve Küpeler. Hem pek zarif ve hem de pek ucuz fiatla
imâl olunur. Hurda gümüş, altın ve hernevi kıymetli taşlar mubayaa edilir.

Resimli Ünye Rehberi - Müellifi : M. Bahattin, 1930/İst.

            Sonuç itibariyle Reklâm; yatırımınızın geri dönme oranının yüksek olduğu, kaliteli, farklı hedef kitleleleri ve ziyaretçileri olan sayfaların reklâm yönetimlerini kurgulayan, pazarlayan ve operasyonunu üstlenen bir interaktif ajanstır. Bu enstrümanı kullanarak araştırmacılarımızın eserlerinin yayımlanmasına, vereceğimiz reklâmlarımızla destek olalım diye düşünüyorum.

Serezliler Firması Reklâmı

Mayıs 1965 - Çağıltı Dergisi, Cilt 2, Sayı 1

            Reklâmsı esintilerde ÜNZİLE mâzisinden aydınlık ufukların bereketine...