.

Makale : Yüksel Şen
(Emekli Bankacı - Gazeteci - Şâir ve Yazar)
(Hizmet Gazetesi'nin 08.07.2003 tarih ve 115 sayılı nüshasında yayımlandı.)

Kültürel Mirasımız Kefeli Hanı'n 2006 Yılındaki Kalıntıları

Fotoğraf : M. Ufuk MİSTEPE

ÜNYE HANLARI

            Efendim; Türk Dil Kurumu'nun 1974 yılında 403 sayı ile yayımladığı "Türkçe Sözlük" sayfa 357'de HAN kelimesinin manâsı aşağıda gösterildiği şekilde veriliyor.

            1 - Eski Türkler'de Kağan'a bağlı ya da kendi başına buyruk, ikinci derecede bir Devlet Başkanı.

            2 - Osmanlı Padişahları'nın adlarının sonuna getirilen san.

            3 - Yol üzerinde ya da kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan yapı.

            4 - Büyük şehirlerde serbest mesleklerde çalışanların oda ya da daire tutup iş gördükleri birkaç katlı yapı.

            Tarihî İpek Yolu üzerinde develeri ile ticarî eşya taşıyan kervan sahipleri, emtialarını satış mahallerine göndermek üzere Ünye'ye gelirler ve buradan gemilere yüklerlermiş.

            Bu vesile ile günlerce kentte konaklayan bu iş adamları, yatıp kalkmak ve ihtiyaçlarını gidermek üzere o zamanki tek istirahat mahalli ÜNYE HANLARI'nı tercih ederlermiş.

            Ayrıca; Akkuş, İkizce, Çaybaşı ve köylerinden, çeşitli işleri için Ünye'ye gelenler de bu hanlarda kalırmış.

            Çok eski tarihlerde, şehrimizde bugünkü modern görünümlü Otel ve Dinlenme Tesisleri olmadığı için bunların işlevini o zamanki HANLAR yerine getirirmiş.

Sağda : Anafarta İlkokulu Bahçesi ve Cumhuriyet Meydanı

            Bugün Ünye'nin en işlek caddelerinden sayılan ve ticarî harekâtımızın merkezi olan Niksar Caddesi'nin şehre giriş methalini, eski Ünyeliler halâ, HANBOĞAZI diye çağrışım yaparlar.

            Buraya bu isim, Anadolu tüccarlarının Tokat, Niksar üzerinden Akkuş tarıkıyla, kentimize gelmelerinden ve çevredeki hanlarda konaklamalarından ötürü verilmiştir.

            Eskiden Büyükcami Caddesi çevresinde pek çok han vardı. Bu han sahipleri, gelen konuklarının deve, at, katır, merkep gibi binek hayvanlarını hanlarının altında barındırır, sahiplerini de üst kattaki odalarda ağırlarlarmış.

            Buradaki sohbet toplantılarının tadına doyum olmazmış. Konuklar kışsa odun ateşinin veya sobanın çevresinde toplanırlar; yaz ise salon ve odalarda bulunan peykelerde sere serpe dinlenirlermiş.

            Hancı, yolcuların hayvanlarının bakımıyla ilgilendiği gibi, iaşeleriyle de ilgilenirmiş.

Kültürel Mirasımız Kefeli Hanı'n 2006 Yılındaki Kalıntıları

Fotoğraf : M. Ufuk MİSTEPE

            Bizim çocukluğumuzda Ünye'de pek çok han vardı. Bu hanlar Kefeli Hanı, Arif Özalp Hanı, Hamza Özalp Hanı diye bilinirdi. Han sahipleri yaptıkları hizmetler karşılığında konuklarından cüz'i ücret alırdı.

            Teknoloji ve yaşam koşulları ilerledikçe, zaman içerisinde bu hanların sayıları Ünye'de azaldı ve günümüzde belki de hiç kalmadı.

            Ama bu hanlar çağımız koşullarında bazı evrelerden geçerek, değişik biçimde halka hizmet vermeye devam ediyor.

            Söz konusu Lûgat'ın 4'üncü maddesinde tadât edilen amaca uygun olarak, şimdilerde Ünye'de faaliyet gösteren pek çok han var.

            Örneğin; Haznedar - Şirin İş Hanı, Karaduman İş Hanı, Kabayel, Sinanoğlu, Duraklar İş Hanları ve Tacülbatbey Pasajı gibi.

            Ünye'de hanlar artık, yatıp kalkma yeri olarak kullanılmıyor. Bu amaca yönelik kentimizde modern otel ve moteller tesis edilmiş. İşte Kumsal Otel, işte Talip Oteli, işte Güney Otel, işte Çınar, işte Kılıç Oteli ve diğerleri.

Otel Ankara Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2

Otel Ürer Foto : Bekir Baki Aksu Satış ve Dağıtım : Hüseyin Arın Keskin Color Ltd. Şti. Matbaası /İstanbul

            Ya motellerimiz, lokantalarımız : Hepsi de kentimizin onuru; turizme hizmet eden örnek tesisler. İşte Derya Motel, işte Çınarsuyu Orman İşletmesi Tesisleri, işte Gülen Otel'i, işte Pınar Pansiyon, Eftalya, Flash, Deniz, Eyfel, Küçük Ev ve Europa Pansiyonları ve Ankara Üniversitesi Tömer Tesisleri.

Otel Kumsal - Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2	Park Hotel Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2
Acara Turistik Tesisleri - Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2	Park Restaurant - Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2

            Turizm konusunda Ünye'nin ismini Dünya'ya tanıtan Çamlık Motel'in bulunduğu yere, çağdaş görünümlü, modern dinlenme kompleksi yaptırmak üzere Belediyemiz faaliyete geçmiş ve açılan ihale kentimizin sayılı iş adamlarından Ankara/Çankaya Ahmet Mithat Efendi Sokak, No. : 7/3 - 4'de icrayı ticaret eden DELTA İnşaat Sanayi A.Ş. sahibi Sayın Cevat GÜVEN Bey'in uhdesinde kalmıştır.

            Sayın GÜVEN, yap - işlet - devret modeliyle buraya son derece görkemli, Karadeniz'de bir eşi bulunmayacağına inandığımız modern bir Dinlenme Kompleksi kuracaktır.

            Bu komplekste; dinlenme yerleri, konferans salonları, kütüphaneler, kafeteryalar, yüzme havuzları, lobiler ve sosyal yaşamın gerektirdiği her türlü mekân bulunacaktır.

Belediye Çamlık Sosyal Tesisleri / Çamlık Motel

Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2 - Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan

            Bitimini müteakip 49 yıl süre ile Sayın Cevat GÜVEN tarafından işletilecek bu 4 yıldızlı modern kuruluş bilâhare Belediye'ye devrolunacaktır.

            Efendim; şu bizim Ünye her şeyin en güzeline lâyık. Atalarımız boşuna dememişler "GEÇMİŞ ZAMAN OLUR Kİ HAYALİ CİHAN DEĞER" diye.

            Dünkü Ünye, hanları ile konuklarına hizmet verirken, günümüzün Ünye'si, çağımızın gerektirdiği her türlü teknik donanıma haiz en görkemli kuruluşlarla halka hizmet vermeye devam ediyor.

            Değerli okuyucular;

            Şu hususu hiç, ama hiç unutmayalım ki; ÜNYE ve biz ÜNYELİLER her şeyin en güzeline lâyıkız.

            Selâm olsun, eski ÜNYE HANLARI'na ve o günlerin sosyal yaşamına.

            Esenlik dileklerimle efendim...

                                                            Yüksel ŞEN