ÜNYE'DE EV MİMARÎSİ

            Ünye'de bulunan evler, yüzyıllar öncesi Türk yaşayışını çok iyi anlatan sağlam bir mimarlık bilgisiyle kurulmuştur. O devrin ekonomik kaynakları kalabalık aile yapısından doğan, sanata dönüşen yapı anlayışı bu evleri biçimlendirmiştir.

Hamidiye Mah. Alicer Sok. No. 2 Tatar Meliha Hanım'ın Evi

Fotoğraf : M. Ufuk MİSTEPE 12.05.2005 Perş. 12:02

            Kent ve mahalle dokusundan evin bölümlerine kadar yüzyılların deneyiminden geçmiş ve gelenekselleşmiş bir mimarlık anlayışına sahiptir. Bu evleri inceleyerek eskinin insana dönük değer yargılarını anlayabileceğimiz gibi mimarî anlayışımızın şimdiki gidişi üzerinde de yargıda bulunabiliriz.

 

 

            Bulunulan coğrafî şartlar ve tarihî koşullar Türk evlerinin tanınmasında önemli etken olmuştur. Bir Türk evini, bir Avrupa evinden ayıran özellikler olduğu gibi, bir Karadeniz evini de bir Muğla evinden ayıran özellikler vardır.

 

            Buna rağmen yaşanılan iklim ve kullanılan malzeme aynı olsa bile insanların geçmişi, kültürel, ekonomik yapısı, dinî gelenekleri yaşama biçimini, dolayısıyla evlerini etkiler. Ünye'deki bir Türk evi ile Rum Mahallesi'nde bulunan bir Rum evinin tasarımında bu nedenlerden oluşmuş farklılıklar göze çarpar.

 

Kalebozuğu Sokak'ta (Kalabuzu) Rum Mimarîsini Yansıtan Evler

Şimdiki 100. Yıl Parkı'nın İnşasıyla Kalebozuğu Sokak'taki Tarihî Mimarî Tümüyle Yok Edilmiştir.
Soldan Sağa Deniz Kenarı : Hallaç Turgut'un Evi, Arap Talat ve Yalısı, Aga İsmail Kısacıkoğlu
ve arkasında Sıhhıyeci Bekir Efendi'nin Evi, Camcı Şefiğin Evi, Terzi Nadide Hanım'ın Evi,
Saatçi Emin Hoca'nın Evi, Dava Vekili Zihni Sarpdağ'ın Evi, Tevrat'ın Evi, Kalaycıların Evi.

 

            Ünye'de bulunan ve günümüze çok azı intikal eden ve bugün koruma altına alınıp yıkılmaya terk edilen birkaç ev Ünye'deki ev mimarîsinin en eskileri ve önemlileridir. Bu evleri denizcilikle uğraşıp zenginleşen kaptanlar yaptırmışlardır.

 

Kadılar Yokuşu ve Konak Sineması

Fotoğraf : Eczacı Yusuf ALVER

 

            Geniş yeşil bahçeler içerisinde büyük ölçüde tasarlanıp yapılan bu evler bölgesel özellikleri (iklim ve malzeme) üzerlerinde görebileceğimiz tipte örneklerdir.

 

            Cumhuriyet Meydanı'nın hemen yukarısında çamlıklı yolda birbirlerine karşılıklı olarak denize bakacak şekilde inşa edilen bu evlerden birinde halâ oturulmakta olup, nispeten sağlam kalmış, işlevini yerine getirmektedir. Bir diğerinin durumu ise pek iç açıcı değildir.

 

Eski Kaymakamlık (1) ve Belediye Binası (2) ile Kamerya Arkasında Paşabahçe Surları ve Konakları.

http://www.ordulu.8k.com/ordufotograf_04.htm

            Taş temeller üzerine birinci kat, taş dolma ikinci kat bağdadî tekniği ile inşa edilen bu evlerde bölgemizde bolca bulunan kestane ağacı kullanılmıştır. Yağmuru bol olan bir iklime sahip olan Ünye'de onun için bu evlerin saçakları gayet geniş olarak tutulmuştur. Vitraylı tepe pencereleri, nakışlı tavanları ve geçmek tekniği ile yapılmış oda kapıları, rafları ve ocakları görülmeye değer özelliklerdir.

 

 

Hazinedarzâde (Süleyman Paşa) Sarayı 1830 (?) Yılında Yanmıştır.

Hazinedarzâde (Süleyman Paşa) Sarayı Günümüze Sadece Surları Ulaşmıştır.

Ünye Makaleleri Sayfasına

Dönmek İçin TIKLAYINIZ