ANA SAYFA            
(Bu sayfa en son 18 Ekim 2007 tarihinde güncellenmiştir.)

 

 

OZAN
DELİ CEMAL
DERGÂH BÜLBÜLÜ

Kitap Adı : Dergâh Bülbülü
 Yazan : Ozan Deli CEMAL

OZAN
DELİ CEMAL
DERGÂH BÜLBÜLÜ

ÖNSÖZ

            Ozan Deli Cemal halk şiirini, saz şiiri geleneğini bugün de yaşatan ozanlarımızdandır.

            İncelediğimiz her deyişinde ondaki insanlığı, doğruluğu sevgiyi gördük. Onun kişiliğinde Anadolu insanının, halkımızın saymakla bitmeyecek değerlerini, acılı yaşamını bulduk. Bilime ve bilge kişiliğe verdiği değeri gördükçe Atatürkçü düşüncesini sevdikçe daha da sevdik.

            Yüzyıllar boyu Anadolu toprakları, toplumun duygu ve düşüncelerini açığa vuran şâirler yetiştirmiştir. Bu şâirler sevgi, dostluk, kardeşlik, inanç, özlem, ayrılık, haksızlıkla mücadele temalarını şiirlerinde işlemişlerdir. Böylece hem topluma yön vermişler, hem de halk yığınlarının sesi olmuşlardır. Yazılı kaynaklara geçirilen halk şiirlerinin korunmasıyla, ulusal kültür korunacak ve gelişecektir.

            Günümüz halk şiirinin temsilcilerinden biri olan Deli Cemal şiirleriyle Halk Edebiyatı’na önemli katkılarda bulunmuştur.

            Bu vesileyle Deli Cemal'a yaşamı boyunca başarı ve esenlik diler, eserlerinin devamını beklerim.
                                                                                                                      ŞAHİN ULUSOY
                                                                                                                Eski Turizm Bakanı

 
   Eski TURİZM BAKANI
   ŞAHİN ULUSOY
   HACIBEKTAŞ - 1942, H.H. Rıza - DTCF Arkeoloji Böl.- İngilizce - Arkeoloji -
   Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden Dairesi Bşk. Yrd., Arkeolog,
   Aktürk Yapı End. ve Tic. A.Ş. Genel Md. Yrd. - XIX uncu Dönem Tokat Milletvekili -
   Evli, 2 Çocuklu.


OZAN DELİ CEMAL'IN YAŞAMI

            Asıl ismi Cemal ÇELEBİ olan Deli Cemal 1942 yılında Zile İlçesi’nin Palanlı Köyü’nde doğmuştur. Babasının ismi Mustafa, annesinin ismi Saniye'dir. Altı kardeşin en büyükleridir.

            Deli Cemal ilk ve ortaokulu Zile'de okuduktan sonra 1962 yılında askere gitmiş, 1964’te dönüşünü müteakiben sırasıyla; Bulancak İlçesi Meteoroloji Memurluğu, Tahrirat Kâtipliği, Piraziz Nüfus Memurluğu, Trabzon Tekel Başmüdürlüğü Ayniyat Muhasipliği, Sorgun İlçesi Tekel İdare Memurluğu, Kayseri Başmüdürlüğü Satış Büro Memurluğu,Taşova İlçesi Tekel Müdürlüğü Muhasipliği’nden sonra Zile Pancar Bölge Şefliği’nden emekli olmuştur.

            Deli Cemal mahlâsını Hacı Bektaş Veli nesli pakından Doğan Ulusoy'dan almış, Deli Cemal Alevî ve Bektaşî büyüklerine sesleniş şiirleri yazmıştır. Alime ile evli bulunan Deli Cemal'ın bu evliliklerinden Ali, Tamer, Öner ve Gülşah isimli dört tane de çocukları olmuştur.

            Genelde tasavvuf, Tanrı aşkı ve inanç şiirlerinden oluşan bu kitabın Deli Cemal'ı tanıyan ve sevenlere, Deli Cemal'ı yakından tanımak isteyenlere, halk şiirlerine gönül verenlere ve halk şiiri araştırmacılarına faydalı bir kaynak olacağını umuyorum.

Yazayım sizlere dedim bir kitap
Alın birer, birer okuyun tek, tek
 Hak'kın kelâmından edeyim hitap
 Alın birer, birer okuyun tek, tek


Resim : Yrd. Doç. Dr. Kemal TÜRKER
 

GEL EFENDİM

        İmdadıma darda iken yetişen
        Sizi bilen kullar olmaz perişan
        Efendi alnında parlıyor nişan
        Gel Doğan efendim ümidim sensin.

        Ceddin Ali'dendir neslin Veli'den
         Anan Fatima'dır Nayle validen
         Atan Hulki Rıza demler vareden
         Gel Doğan efendim ümidim sensin.

        Yeter Deli Cemal kalleşlik senden
         Düşünce dertlere ararsın derman
         Erenler şahıdır verirse ferman
         Gel Doğan efendim ümidim sensin.
 

APO

      Bu vatanda doğdun burda yeşerdin.
      Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?
      Sen nasıl insansın nasıl beşersin,
       Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?

      Ben Kürdüm, halkım da Kürt deyip durdun
       Genç, ihtiyar, çoluk çocuk hep vurdun
       Kendin Suriye’de bir düzen kurdun
       Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?

      Yandaşlarını boş yere öldürdün
       Âlemi kendine nice sövdürdün
       Ocaklar komadın yıktın söndürdün
       Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?

      Sen kimsin orduma karşı durursun
       Alçaksın, alçakça insan vurursun
       Umarım Mevlâ’dan kökün kurusun
       Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?

      Deli Cemal der ki kör olsun gözün
       Tükrükten kanmadı utanmaz yüzün
       Çok can öldü nasıl dayandı özün
       Senin hiç vicdanın yok mudur Apo?
 

Ozan Deyişlerinde Büyük Karayün'den Sivriçal İstikametine Doğru Uzanan Âşıklar Diyârı Zile

DOKUNMA DELİYE

      Gafil gezip bana sorular sorma,
        Benim derdim büyük yerip de karma,
       Delinin başına belalar sarma,
      Dokunma deliye haline bırak..

      Seni bilmez idim orda tanıştık,
       Bu sırları ağam ile konuştuk,
       Taşlanmaya razı olup alıştık,
       Dokunma deliye haline bırak..

      Öğrenci değilim imtihan etme,
      Cevheri alıp ta pullan satma,
       Savrulmuş daneme samanın katma,
       Dokunma deliye haline bırak..

      Senin sorduğunda sırrı sırrullah,
       Herkes bu sırlara eremez billah,
       Eren kişiler de diyemez vallah,
       Dokunma deliye haline bırak..

      Deli Cemal'ım da bu dertten öldü,
       Bilmeyen körler de haline güldü,
       Ledün ilmine de mashar da oldu,
       Dokunma deliye haline bırak..
 

PALANLI KÖYÜ'nden Genel Görünüş
İlhan TRAK - Mustafa ZENGİN Fotoğraf Arşivi

HAYATIM

.
Doğuşum güzel ilk torun benidim
Sonum gelmedi mum gibi eridim
 Köyüm Palanlı da ben de varidim
Sonra neler geldi geçti başımdan

Sene 1965’de memur olduk vatana
Yuh olsun işime hile katana
Yardım ettim çamurlara batana
Sonra neler geldi geçti başımdan

1969 yılında tayin oldum Sorgun’a
İyi sandım varamadım farkına
 Hemen teslim oldum hırsız kartına
Sonra neler geldi geçti başımdan

Aynı yıl tuttuk Kayseri yolunu
Yine kırdılar kanadımı kolumu
Fırsat vermeden döktüler dolumu
Sonra neler geldi geçti başımdan

Oradan hareket Taşova dedik
Birkaç gün orada peynir ekmek yedik
Jandarma teletti suçumuz bildik
Sonra neler geldi geçti başımdan

Amasya Cezaevi’ne varınca
 Hemen suçun nedir diye sorunca
 Sevk var jandarma aradık aylarca
 Sonra neler geldi geçti başımdan
 

 Buradan varınca Yozgat İli’ne
Sahip ol kardeşim tatlı diline
Sabret daim elin dilin beline
Sonra neler geldi geçti başımdan

İki yıl dokuz ay on gün kaldık esir
Çok okuduk yazdık olmadı tesir
Yozgat’ın halkı hep söyler küfür
Sonra neler geldi geçti başımdan

1973 senesinde Çekerek’ten çıktık
 Kaderi talihi orada yıktık
Esaret çok kötü, usandık bıktık
Sonra neler geldi geçti başımdan

Yedi yıllık memurluk uçup gitti
Açlıktan bir sene ömrümüz bitti
Hele- şeker şirketi cara yetti
Sonra neler geldi geçti başımdan

Bu şirkette 15 sene görev yaptık
1988'de işi bitirip yükü attık
Bazen evde bazen ofiste yattık
Sonra neler geldi geçti başımdan

Deli Cemal 1988’de bitirdi işi
Bu sefer de alkol bozdu gidişi
Ağzında kalmadı gevecek dişi
Sonra neler geldi geçti başımdan

“İlim bir deryâdır boğulma sakın
Gerçekler yolunda bir nişan takın
Çekersin katarı menzilin yakın
Çay menzile yetiremez ol seni”

diyen Deli Cemal mahlaslı Cemal Çelebi
halen Zile ve çevre köylerinde doğup yetişen sazı ile sözü ile Türk Halk Şiiri geleneğinin Zile’deki usta temsilcileri olarak yaşamaktadır.
18. YÜZYILDAN GÜNÜMÜZE ZİLELİ ÂŞIKLAR ZİNCİRİ
Yrd. Doç. Dr. Mehmet YARDIMCI
 

Zile Makaleleri Sayfasına  

Dönmek İçin TIKLAYINIZ

YAZDIR