RASGELE DERKEN İNSANLIĞIN SONU ... Bir hayvanın soyunun tükenmesinin, insanlığın sonuna bir adım daha yaklaşmak olduğunu anlayıp anlamadığınızı sizlere sorabilir miyim?                                                                                    Marlo Morgan, Bir Çift Yürek, Aralık/1999, Sh. 118.

                 

            Karadeniz'de 1991 - 1992 yılı avlanma sezonu başlarken vefakâr ve cefakâr balıkçılarımıza "rasgele!" diyorum.

            Ne var ki; balıkçılarımızda gözle görülen bir suskunluk, bir pişmanlık, bir korku sezilmekte. Çünkü bu sezon ne getirecek? Yıllardır bu aç gözlü balıkçıları doyuramayan, adı gibi bahtı kara olan Karadeniz, bu sezon acaba yüzleri güldürecek, gözleri doyuracak mı?

            On seneyi aşkındır bu ülkeyi yönettiklerini söyleyenler TV ekranına çıkınca, kendisini iş yapmış, bu ülkeye yararlı olduklarını sanan Sn. Tarım, Orman ve Köyişleri adı altında çok isimli Bakanlar, her başa gelen, hiç anlamadıkları o güzelim denizlerimizi, atom bombası atılmış çöle çevirdiler.

            Şimdi; yıllardır sorduğum gibi yine soruyorum : Hani o sırma çizgili kara gözlü uskumrularımız? Nerede o tadına doyamadığımız Çinekop - Lüfer - Kofana'larımız? Hani nerede o güzelim derya kuzularımız? Hani nerede Karadeniz deyince ilk akla gelen Hamsi'lerimiz? Hani nerede halkımızın ucuz protein kaynakları Mezgidimiz, İstavridimiz ve niceleri? Hani tezgâhta görünce gıpta ile baktığımız Barbunya'mız, Kefal'ımız, Zargan'ımız, Kalkan'ımız ve niceleri?

Ünye Akvaryumunun Şirin Dostları
http://www.fishbase.org/Country/CountryResultList.cfm?requesttimeout=9999&Country=792&group=marine
http://www.scubaturk.8m.com/new_page_4.htm
(Araştırma : M. Ufuk MİSTEPE)

 

Adı	Familyası	Bilimsel Adı	Fotoğrafı
Barbunya balığı	Mullidae	Mullus barbatus
Çarpan balığı	Siganidae	Siganus luridus
Çarpan Balık	Trakonya	Trachintjs st.
Çinekop balığı
Çingene Palamudu
Çipura balığı	Sparidae	Sparus aurata
Deniz Anası       (Gandilik) - Medüz	Hydrazoa	Aurelia aurita
Dil balığı	Soleidae	Solea solea
Fok balığı		Monacus monacus
Gelincik Balığı	Secquappe	Gidropsarus mediterraneus
Gümüş Balığı
Hamsi balığı	Engraulidae	Engraulis encrasicolus
Hermit Yengeci		Hermit_crab
İskorpit balığı	Scorpaenidae	Scorpaena porcus
İspari balığı		Diplodus annularis
İstavrit balığı	Carangidae	Trachurus trachurus
İzmarit balığı	Centracanthidae	Centracanthus cirrus
Kalkan balığı	Scophthalmidae	Psetta maxima
Karagöz balığı	Sparidae	Diplodus cervinus cervinus
Kaya balığı - Âliye	Gobiidae	Oxyurichthys papuensis
Kaya balığı - Gomit	Gobiidae	Knipowitschia caucasica
Kaya balığı - Gorsilik	Gobiidae	Labrus berggylta
Kaya balığı - Sümüklü	Gobiidae
Kefal balığı	Mugilidae	Mugil cephalus
Kırlangıç balığı	Triglidae	Triglia lucerna
Kofana balığı
Köpek balığı	Triakidae	Mustelus punctulatus
Kötek (Minakop) balığı		Umbrna cirrosa
Levrek balığı	Moronidae	Dicentrarchus labrax
Lüfer balığı	Pomatomidae	Pomatomus saltatrix
Mersin balığı		Acipenser stellatus
Mezgit balığı
Midye
Morina balığı	Acipenseridae	Huso huso
Orkinos balığı		Thunnus thynnus
Palamut balığı
Sarıkanat balığı
Teke (İğneli) balığı
Tekir balığı		Mullus surmuletus
Tirsi balığı		Alosa caspia
Torik balığı		Sarda sarda
Uskumru balığı	Scombridae	Scomber scombrus
Vatoz balığı	Rajidae	Raja radula
Yengeç (Kır - Bavra)
Yılan balığı	Anguillidae	Anguilla anguilla
Yunus Balığı
Zargana (Sargan) balığı	Belonidae	Tylosurus acus acus

 

            Bakanlığın düzenlediği Su Ürünleri Sirküleri'nde zikredilip, raflarda tozlanan, fakat bir türlü uygulanamayan yasaklar...

 

TÜRKİYE DE HANGİ SU ÜRÜNLERİ TÜRLERİ KORUMA ALTINDA

Ülkemizde su ürünleri yasakları 1380 Sayılı Yasa ve Su Ürünleri Sirkülerleri'yle denetlenmektedir.

 

AVLANMALARI TAMAMEN YASAK Olan Deniz Canlıları (2002 Yılı Sirküleri Madde - 6) :
Yunuslar, Foklar, Deniz Alaları, İşkina ve Mersin Balıkları, Beni Balığı,Yağlı Balık, Büyük ve Küçük Ayı
İstakozları, Deniz Kaplumbağaları, Banyo Süngerleri, Pina, Kırmızı Yıldız, Triton, Deniz Atı, Deniz
Kulağı, Kırmızı ve Siyah Mercanlar, Deniz Çayırları türleri (Posidonia oceanica, Zostera noltii).

 

Avlanmalarında Sınır Bulunan Türler Boy Yasakları (Cm)
Sayıca hamsi ve İstavritte % 15 diğer su ürünlerinde % 5 oranında küçük boylara izin verilir.

Akvides Barbunya Akya Berlam Çipura Deniz Böceği Hamsi İstakoz İstavrit İstiridye Kalkan Amuderya kefali Sarıkulak kefal

2.4 13 20 25 15 20 9 25 13 6 40 35 30

Has kefal Diğer kefaller Kılıç Kırlangıç Kidonya Kolyoz Kum şirlanı Lagos Levrek Lipsoz Çinekop Mavi Yengeç Mercan

30 20 130 35 3 18 2.5 30 18 15 14 8 15

Kum midyesi Minekop Nil barbunyası Orfoz Palamut Pisi Sarıağız,Muskar Sinarit Tekir Orkinoz Uskumru Yazılı orkinos

2 25 10 40 25 20 25 20 11 90 20 45

 

            İşte yeni bir sezon ve tazelenen müzminleşmiş yaralar. Yıllarca yazdık, çizdik; aklımızın erdiğince, dilimizin döndüğünce, bilinçsiz balıkçılarımıza anlatmaya çalıştık. Bir gün gelecek, bu denizler bitecek, aç kalacaksınız, aç bırakacaksınız diye. Hepsi güldü geçti; kabahati ya Köpek balığına ya da Yunus'a buldular. Hiç kimse kendi suçunu kabul etmedi.

 

Karar sizin; ya ileride çoluk çocuğunuza da yemek için
denizde balık bırakacaksınız, ya da lezzetsiz ithal balıkları yiyecek; çocuklarınıza balıkları boyama kitaplarında göstereceksiniz . Haydi , hep birlikte çalışma zamanı...

 

            Bilinçsiz ve çıkar çevrelerine ödün olarak verilen balık unu fabrikalarında altı kilo Hamsi'den bir kilo balık unu elde etmeyi kahramanlık saydılar. Tarım ülkesi ülkemizde denizleri tüketip, tavuk yemi yaptılar ve bunun adını da ekonomi koydular.

            Sözüm ona Su Ürünleri Teşkilâtı var. Çağ atlanan bir ülkede, üç tarafı denizlerle kaplı büyük Türkiye, dışarıdan çıkar çevrelerince balık ithal etmek durumunda kalmıştır. Teşkilât'ın elinde denize çıkacak araç ve gereç yoktur. Japonlar'ın verdiği bu amaçlı botlar maalesef kayıplara karışmıştır.

            Samsun ve Giresun limanlarındaki botlar, balıkçıların telsizle kurdukları şifreli konuşmalarla yasak sulardan çıkmaları, yakalanmalarını önlemekte; haliyle botlar görev yapamamakta.

TROL'E OLDUĞU GİBİ
ALGARNA, MANYAT VE CİK CİK AVINA DA SINIR KONMALI

            Trolü ilk icat eden Japonlar, yaptığı tahribatı daha yeni yeni düzeltmeye başladılar. Ama bizler halâ uyanmadık. Bu yetmiyormuş gibi sonarı da başımıza belâ ettik. Kullanma amacını iyi bilmeyen bilinçsiz balıkçılarımız yarardan çok zarar yaptılar.

            Peki ya çözüm? Ama ilk önce denizlerimiz bu duruma nasıl düştü?

            

            7 - Sirkülere boy yasağı yerine, ağlara göz açıklığı yasağı getirilmesi.

            8 - Ağ fabrikalarına standart ağ dokuma zorunluluğu getirilmesi.

            9 - Standart dışı ağ ithaline son verilmesi.

          10 - Etken bir koruma - kontrol ağı kurulması.

          11 - Gemi kaptan ve tayfalarının eğitilerek, diplomalı hale getirilmesi ve sigorta güvencesi verilmesi.

          12 - Sirküler hazırlanırken, TV'de açık oturum şekline getirilerek halkın da bilinçlenmesinin sağlanması.

          13 - Stok eksikliğini gidermek için kültür balıkçılığı yapılacak nehirlerde, çevre kirliliğini önleyerek üretime başlanmalı.

          14 - Boğazlarda özellikle Torik göçü zamanında korsan avlanmaların önlenmesi.

          15 - Eğer gerekiyorsa, Karadeniz'e kıyısı olan ülkelerle işbirliği yaparak, zararlı hale gelen Yunus stoklarını azaltmak,

gibi önlemler alınmadıkça, Karadeniz'imizin karalara bürüneceği gün gibi aşikârdır.

                                      

            Acı bir gerçek de, daha birkaç sene öncesine kadar sanki gelip görmüşler gibi, stok belirleyen İstanbul Balık İhracat Birlik Başkanı "Denizlerimizde yüz yıl yetecek balık stokunun bulunduğu"nu söylerken, bugün İskandinav ülkelerinden ithal ettiği Kolyoz'ları Türk milletine lâyık görmektedir.

 

DENİZ BİTTU UŞAKLAR!!!

            Bütün denizlerimizde su canlılarının nesilleri hızla azalmaktadır. Ülkemizin en verimli denizi olan ,Karadeniz'de de nesli azalan bir çok tür bulunmaktadır. Bunların başında Orkinos, Kılıç, Mersin,Uskumru gibi ticarî balıklar gelir.

 

            Karadeniz'de avlanan 300 - 400 kg'lık Orkinoslar ne yazık ki artık sadece anılardadır. Kalkan stoklarının artırılması için Trabzon'da Tarım Bakanlığı'na bağlı Su Ürünleri Enstitüsü tarafından Kalkan Balığı yavruları üretilerek tekrar denize bırakılmaktadır. Karadeniz'de yaşayan Afalina, Mutur ve Tırtak olarak bilinen üç tür Yunus koruma altındadır. Yunuslar her yıl kalkan ağlarına takılarak ölmektedir.

 

            Sözün kısası : Bakan'ından en bilinçsiz balıkçısına, Türk toprağı ve Türk Bayrağı altında yaşayan tüm insanlar elbirliği yapmadıkça vay denizlerimize ve vay bu milletin haline.

            Rasgele.
                                                                                              Kerim BAŞ

 

Ünye Makaleleri Sayfasına

Dönmek İçin TIKLAYINIZ