anafarta

ANA SAYFA
(Bu sayfa en son 14 Mart 2006 tarihinde güncellenmiştir.)

"ANAFARTA İLKOKULU"
OKULUMUZ
FEYZİYE MEKTEBİ

Makale : Hasan Tahsin (SAY) KADIOĞLU
(Emekli İlkokul Öğretmeni)
Makaleleri Gönderen : Yüksel ŞEN

BÜYÜK ADAMLAR YETİŞTİREN OKULUMUZ
- FEYZİYE MEKTEBİ -
«ANAFARTA İLKOKULU»
(Şirin Ünye Akkuş Sesi Gazetesi - 01.12.1964 tarih, Sayı 228, Sh. 2'de yayımlandı.)

Solda : Hükûmet Binası (Üstü Kaymakamlık, altı Maliye İdaresi), Liman Dairesi, Garavuşluoğulları
Hüseyin ve Tayyar Garavuşluoğlu'nun Evi, Tatar Mahmut'un Binasının Uzantısı, Acem Hasan'ın
Binası (Altında Foto Ahmet Şen'in Dükkânı), Sağda : Feyziye Mektebi (Anafarta İlkokulu)

Ünye'nin 40 Parçalık İlk Kartpostal Koleksiyonundan (Gündoğdu Mağazası - 5 krş)
Ahmet - Gülay BİRBEN Fotoğraf Arşivi / Fotoğraf : Ahmet Hüseyin ŞEN

Feyziye Mektebi 1905 yılında okul olarak üç katlı yapılmıştır. Yaptıranlar ve yapılmasını organize edenler; Tokatlızâde Müftü Hacı Hasan'ın oğulları muallim Ahmet Efendi, muallim Hacı İbrahim Hakkı Efendi, muallim Hüseyin Efendi ile halkın cömert bağışlarıdır.

Feyziye İlkmektebi : Başmuallim Vehbi Bey,

Muallim Rahmiye H., Muallim Fahriye H., Muallim Müzeyyen H.,
Muallim Vasıf B., Muallim Aliye H., Muallim Yahya B.

Okulun dış kapısı üstündeki tabelânın altında muallim İbrahim Hakkı'nın el yazısı ile Feyziye Mektebi yazılıdır.

Okul sıra ile rüştiye, idadî olarak öğretim yapmış ve Cumhuriyet'in ilânından sonra da ilkokul olmuştur.

1935 yılında Soyadı Kanunu'na göre adı Anafarta İlkokulu olarak değiştirilmiştir. 1940 yılındaki zelzeleden üst katı çatlamış ve kat alınarak 1941 yılından beri iki katlı olarak öğretime devam edebilmektedir. Okul üç katlı olmaya lâyıktır ve yapılabilir, himmet beklemektedir.

Okul çok ve kıymetli talebeler yetiştirmiş ve bunlardan çok çeşitli ve kıymetli meslek sahibi olduğu gibi halen bildiklerimizin mâruf olanları Dışişleri Bakanımız Feridun Cemal ERKİN, mebuslarımızdan Muammer TEKİN, Vâli Fahri CIVGIN, Prof. Dr. Necmettin POLVAN, Prof. Dr. İsmail Kılıç KÖKTEN'dir.

Okulun ilk müdürü ise Tokatlızâde Ahmet Efendi'dir. Hacı İbrahim Hakkı Tokatlı'nın torunlarındandır.

HİMMET BEKLEYEN
BİR KÖY
(Şirin Ünye Akkuş Sesi Gazetesi - 09.01.1965 tarih, Sayı 239, Sh. 2'de yayımlandı.)

Tekkiraz Bucağı'na 4 km'lik bir kağnı yolu ile bağlı, Kuzey tarafa düşen 83 hanelik, 535 nüfuslu şirin bir köy vardır.

Nüfusun Yaz'ın çoğalan, Kış'ın azalan, mısır tarlaları, fındık bahçeleri ve yemyeşil ormanları ile örtülü kaderine terk edilmiş Velibayraktar Köyü yolsuzluktan, susuzluktan şiddetle kıvranmaktadır.

Yağmurlu günlerde köyü bucağa bağlayan yoldan ne bir insan ne bir hayvan geçemez. Çünkü çamur deryasına döner her taraf. Genç ve uyanık Muhtar Şahin Okuyucu'nun gayreti ile köylüler bazı çok çamurlu yerlere basit taş döşeme yaptılar, fakat bunlar çok yetersizdir.

Kan damarları ne kadar rol oynarsa, yollar da köyler ve ülkeler için o kadar önemlidir. Velibayraktarlılar devlet babadan yollarının yaptırılmasını istirham ediyorlar.

Zamanında Ünye Sancak Beyleri'nin kadılıklarını yapmış olan Ali Kadı, Süleyman Kadı, Hacı Ali Kadı, Ali Enver Kadı ve Tevfik Kadı'ları yetiştirmiş olan ve halen Almanya'da birçok işçileri bulunan bu köy Yaz günlerinde de susuzluktan ızdırap çekmektedir.

Yaz mevsiminde bu yeşil köyün 30 hanelik Orta Mahalle'si bir nevi yarı çöle döner. Mahallede bulunan kuyular, pınarlar kurur. Köy kadınları sırtlarında testi ve güğümleri ile yorgun argın bir kilometrelik mesafeden su taşırlar.

Halbuki köyün iyi bir yerinde çok bol suyu olan Güllük denilen bir pınar vardır. Pınarın suyu tüm köye yeter de artar bile. Ne çare ki su kendiliğinden gelip akmıyor. Devlet Su İşleri'nin alâkasını, himmetini bekliyor.

Yolsuzluktan ve susuzluktan kıvranan Velibayraktar Köyü muhterem ilgililerden himmet beklemektedir. Bahtsız köyümüzün arzı halini sayın idarecilerimize arz ederiz.

Not : "Adını Gazi'den Alan Köy : Velibayraktar (Kenohor)"
Öğretmen Hasan Tahsin SAY

1733 yılından itibaren bölgemizden ünlü kadılar çıkmıştır. Bunlardan en ünlüleri Ali Kadı Zade Süleyman Kadı ile bugün halâ torunlarının Tekkiraz civarında yaşadığı Feyzullah Efendi'dir. Ali Kadı Zade Süleyman Kadı uzun bir süre Vilâyet ve Ünye Sancak Kadılığı yapmış olup, mezarı halen Velibayraktar Mahallemizde olduğu bilinmektedir. Daha sonra bu şahsın oğulları Hacı Ali Kadı Sancak ve Vilâyet Kadılığı, Teyfik Kadı Kaza Kadılığı yapmıştır.

Bölgemiz Sancak Beyliği olarak Trabzon'a bağlı iken, Sancak Beyi Süleyman Paşa'nın Torunu Nurettin Paşa 1854 yılında ordusu ile Kırım Savaşları'na gönderilmiştir. Nurettin Paşa birçok zaferler kazanarak memleketine dönmüştür. Nurettin Paşa ordusunun Bayraktarlığını Veli adında çok dindar bir zat yapıyormuş. Bu zat Kırım Savaşları'nda şehit düşmeyi çok arzu ediyormuş, ancak gazi olarak geri dönmüş. Sancak Beyi'nin rızası ile Tekkiraz'ın KENAFOR (Kenehor) adındaki köye yerleşmiştir. Burası halk arasında eski adıyla Ginafur olarak bilinen köyümüzdür. Bu zat köyün adını Velibayraktar olarak değiştirerek kendi adını vermiştir. İşte bu gün Velibayraktar Mahallemiz ismini Veli adındaki Gazi'mizden almıştır. Anılan bu gazimizin mezarı halen aynı mahallemizdedir.

ÜNYE
SANCAK BEYLİĞİ
(Şirin Ünye Akkuş Sesi Gazetesi - 06.02.1965 tarih, Sayı 246, Sh. 3'de yayımlandı.)

Cumhuriyet Gazetesi'nin on, on beş sene önce yayımladığı Osman Gazi'den Atatürk'e adlı tarihî eserde Ünye Sancak Beyliği Sarayı'nın resmi vardır. Ünye'de Paşa torunlarından rahmetli Hamit Haznedar'ın evinde ve 1930 yılında yayımlanan Ünye Rehberi'nde aynı sarayın resimleri mevcuttur.

Resimli Ünye Rehberi/1930

Telif ve Tertip Eden : M. Bahaattin (Güler)
Fotoğraflar : Ahmet Hüseyin (Şen)

Bu resmin aslı 16. Asır'da Venedikli seyyah bir ressam tarafından bakır madalyon üzerine yapılmıştır. Sancak Beyliği Sarayı'nın denize karşı duvarları bugün halâ durmaktadır. Askerlik Şubesi ile kavak (çınar) ağacı ağacı arasındaki duvarlar Paşa Sarayı'nın duvarlarıdır.

Ünye'nin namlı kadılarından olup, Sultan Hamid devrinde Kudüs, Şam, Amasya gibi şehirlerde kadılık yapan ve sonra da Ünye'de Paşa torunları Hazinedaroğulları'nın umumî vekilliğini yapan ve 1920'de ölen büyük dedem Ali Enver Kadı'nın babası Hacı Ali Kadı, dedesi Süleyman Kadı, büyük dedesi Ali Kadı 19. Asır'da Sancak Beyleri'nin kadılıklarını yapmışlardır.

Ünye Hazinedaroğlu Konağı, İç Avlu Görünümü.
La résidence des Hazinedaroglu à Unye, vue de la cour intérieure.
Les dessins de Jules Laurens (1825-1901) - La côte de la Mer noire - 14 Ağustos 1847

http://www.inha.fr/images/bibliotheque/expo04/grande/eba2351.jpg

1854 Kırım Savaşı'na Ünye Sancak Beyliği ordusu da katılmıştır. Bu ordunun Bayraktarlığını yapan Kenehor Köyü'nden Veli Efendi'dir. Veli Efendi çok mutekit bir insan olup, şehit olmak en büyük arzusu imiş ve bu yüzden de hiç evlenmemiş. Kırım Savaşı'nda şehit olamayıp gazi olunca üzülmüş, devrin Sancak Paşası da gönlünü alarak seni bundan böyle ölünceye kadar ordumun Bayraktar'ı yaptım, adın da Veli BAYRAKTAR olsun demiş ve Veli Efendi gazi olarak köyünde ölmüştür. Bugün halâ sağlam duran 2 metre boyunda mezarı vardır.

1935'de Soyadı Kanunu çıkınca Ünye'nin avukatlarından rahmetli Ahmet Hasip BİLGİÇ büyük amcası olan rahmetli Veli Efendi'yi Atatürk'e yazar, Büyük Ata da kabul ederek, Kenehor Köyü'nün ismi Velibayraktar olur.

Bütün bunlardan anlaşıldığı gibi Ünye 16. Asır'dan Sultan Hamid'e kadar, yani 1876 yılına kadar Sancak Beyliği olmuştur. Ünye Sancak Beyliği'ne, Askerlik Şubesi kuyudatından anlaşıldığı gibi Terme, Fatsa, Niksar Kaymakamlıkları bağlı idi. Askerleri Ünye Şubesi'nden sevkolunurdu. Ünye Sancak Beyliği Trabzon Beylerbeyliği'ne ve bazen de Sivas Beylerbeyliği'ne bağlı kalmıştır.

Not : Sayın okuyucular; Ünye Sancak Beyliği hakkında başka malûmatı olanlar lütfen Şirin Ünye Akkuş Gazetesi'ne bildirmeleri rica olunur.

Ünye Makaleleri Sayfasına

Dönmek İçin TIKLAYINIZ