.

Ünye Aazuynan Şiüller
M. Ufuk MİSTEPE
(Araştırmacı - Orman Endüstri Yüksek Mühendisi)

Soldan Sağa : Dayım Turhan KÜLÜNK’ün Damadı – Anneannem Rahime
Şadiye KÜLÜNK – Torunu Tuncay KÜLÜNK – Kardeşi Safiye UYGUN
Arkadaki Asılı Portre Rahmetli Kuyumcu Turhan KÜLÜNK

UFKÎ'NİN
ANAANESİNE MEKTUPLARI 1

BAŞKAYDI ÜNYE’DE BAYRAMLAR

Bayramlar bi başkaydı be anaane
Bizim melmekette!
Bi telaşa başlardı hani
Taa günler öncesinden bilii mun?...
Bir heyecan sariidu hepimizi
Bayram temizlüünden terliidu anam sen gibi!
Gürcüce, çalmaç, gıvırma yapiiduz hatırlii mun?
Bayram düdükleri çalıniidu Aspili’nin tikânında...
Sahilde, galdurumda görmek mümkün tanıduk herkesi....
İsak Abim bile sallanarak gelürdü eve düşe kaka
Maallelü dolar daşardı sağa sola seğirterekten.

Gazaros Abi, Leon Amca goştırilardı.. annem gibi?
Malûm dikilecek bi yıvın dikiş vardı bayrama yetişcek!
Sayardı Asiye Teyze, arefaya kaç gün var diye
İsmail Abiynen Yusuf Abi bi de Guçcalu Haggı hiç dakmazlardı...
Gine top peşinde goşturullardı gumlukta, Beylik Foru’da

Ayu Tahir’nen Donuzcu’nun Bilgün de beklerdü sabırsuz..
Eski sökükler dikilür, ayakkabular boyanur,
Camlar silinürdü.. kilümler de silkelenürdü fıraklulara asularak..
Hey gidimin esgi bayramları...
.......
Şekercü Niyazi’ynen, Fikret’ü alurdu bi telaşa
Lokum yapallardu tepsü tepsü bi de akide şekerü
Ama ben gaynana şekerünü daha çok seviidum anaane
Hele Yalugavesi’ndeki fırundan alduumuz bembeyaz atomlar yok mu?
Offffffffffffff aazımın suyu akii şindi yaa!
...
Çami’ynen Guli gene deliganlu pozlarunda dolaşullardı düvünlerde
Gepgep, Mümcük, Fatalis, İzmarit Hasan
Damgasını vurmuşlardı Ünye’mize.. anularıynan, sevecenlükleriynen
Çaktırmadan dimaamıza sinerdi yaşatdukları...
Maalleyi dolaşmadan Gurban Bayramu’nun dadı olmazdı gı anaane
Meyrem Teyze’nin lokumlarını halâ kimseler yapamii bilii mun u güzellikte…
İksan Teyze’nin gıvırmaları da anasını satiym bi u gadar gözeldi
Agavni Nine gayfe keyfini, cigaraynan süslerdi yalnuzluunda…
Malûm Keşaplu Sokak dokuma sanayisüydü Ünye’nün
Mahmure Teyze, Avni Nine az mı peştamal, kilim dokullardı?
Paşabahçe Yazluk Sineması’ynan, Gonak Sinemasu reklâmu içün
Dört tekelli arabasundan Ömer Abi baarurdu opallörnen
Duyduk dıymaduk demeyinnn!!!
Bu akşammm Paşabaççe Yazluk Sinemasu’nda
Renkli, Türkçe, Sinemaskop iki film birdennn..
Başrollerde Aamet Taruk Tekçe, Nubar Terzüyan, Ayşecük…
Ne güzel günlerdi anaane yaa...

Tepsi tepsi subörekleri yapiiduz
Hele un helvasu avuzda dağılidu.. hani Bilgün Aaabim diidu ya
Ünyelü mısır ekmee gibi davalur diye
Davalsa da gine toplar anularumuz bizi de mi anaane?
Bayram namazına giderdük bubamnan
Dolar... dolardı....Osman Ağa Câmii
Gara gaplu defterü çıkarurdu imamımuz.. anlaturdu gine gurbanun makbul olanunu..
Heç yer bulunmazdı... Kör Hafiz’ın selâsı inletürdü sokaklaru
Ha! Unutmadan söölim gı.. bu sene zabah gurban kesülcekmiş,
Ağşama da gurban etüynen gafalar çekülcekmiş ???
Ne tööbe tööbesi yaaa.. öööle işte
Yeni yıla giruyk ya undan bu şekil gutlıycaklarmış folluklar !!!
.....
Ne anasının örekesi ya.. ben mi diiym sade? Herkes dii valla!
Câmiler davalur, herkeş birbirine sarılurdu musafaha ederekten.
Küsenler barışur, Ünyelüler eyice birbirine gaynardı...
Mezalluklar sanki bizi beklerdi, sıracalular gibi dizilürdü millet..
Câmiden çıkan soluu gabristanda alurdu...
Dualar edilür büyüklerin eli gabristanda öpülürdü...
Evlerde sofralar gurulmuş, evin herifleri beklenürdü...
Bayram sofraları başkaydı be anaane
Bereketli oliidu…
En çok da tereyavunu ekmee sürüp, erük reçelüne baturup yemeyi severdim....
Sütlü, bayram sofralarının baş dadlusuydu ev halku içün...
Bayram harşluklarımızu alur, atarduk sokaa gendümüzü dışaru...
En önce Paylon Teyzelere giderdük.. niye mi?
Mardiros Abi bize üfleyince baloncuklar çıkan bir şişe hazirliidu da undan
Soona da Meyrem Teyzegile.. daha gurban telaşesi bitmeden damlardım..
Alışmuşlardu artık.. Maamut Amca’nın elini öperdim
Gıvırma ya da u eşsüz lokumlarını getürürdü Fatma, Hüseyinnen bize
Evlerimiz dolar taşardı.. maallede bi goşuşturma giderdi
Kâat para veren güçcük dayıma goşarduk bi hıznan
Soona da Yeni Sinema’ya ya da Gonak Sineması’na
Herkül, Samson, Masist filmleri oyniidu u zamanlar
Üç film birden.. uffff ne Canbulat gazozları patlatiduk sinemada bilii mun?

Başkaydı Ünye’de bayramlar gı!
Başkaydı de mi anaane?...
Evler de başkaydı ya...
Uşaklar da !...

  UFUK MİSTEPE
Şair: Mücahit Aksakallı ’dan Uyarlama / Ankara 22.11.2006 13:42 – TMO.

ANAANE!
GEL SENÜNNEN ÇOCUK OLALIM GIZ!

Ankara / 27.03.2007 Salı TMO 12:57
M. Ufuk MİSTEPE

Av. Müslüm KIZIL slaytından uyarlanmıştır.

Gel senünnen çocuk olalım gız anaane!
Vuralum gendümüzü Feneraltu’nda çimenlüklere
Saklanalım aaç govuklaruna, çıltuluklara
Mezar daşlarunun arkasuna sinelim e mi?
Kimsecükler bulamasın bizi gız urda!

Çocuk olalım bugün he mi anaane?
Renklü macunnan pamuk şekeri de alalım
Unnar da bitince horoz şekeri alcan de mi baa?
En gözel bayramlukları da giyelim anasını satiym!
Bi de mantar tabancası belimde gız anaane!
Düşünebilii mun öf ulen öffffffffffffffffffff!!!

Goparduumuz hartamalardan tahtalu yapalım
Göve uçuralım gız havaguşlaruna inat!
Aha orda tentürük de oynayalım..

Sen gonduruk atmasını biliin de mi anaane?
Pıtık oynaduumuz gondurukdan deel gız!
Sen de bi boktan anna miyn ha anaane!
İşin gücün gelgeleknen melevcen toplamak!
U zaman baa sütlücen de topla e mi?
Anaaaa.. Gökgöcemene bak gı!
Nasıl da gaçii fırtdadanak?
Anaane unnar ısırii mu?
Zehüller mi adamı?

Bi gün bi güncük deyip de..
Tekden u gün içün çocuk olalım anaane!
Cırtluk guşlaru, hanumcuk guşlaru dutalım.
Cennet böcüü de yakalıyalım gı!
Barmak dutu silkeleyelüm aaçdan..
Gozak balcan incürüynen dudaamız çatlasın!
Hüzünleri cevüzlü fıruldakta çevürelim
Golibisa gibi batıp çıkalım gız anaane!

Depe Maallesi’ne gidelim bi gün de
Hep unnar fışgu garuşdurcak deel ya!
Girelüm Dokgözler’in baççasına
Bi yandan gargalar bi yandan biz
Mısır kesmükleriynen hıyalları goparalım he mi?

Garadumanlar’ın evin gapusuna vurup da gaçalım
Paşabaççe Sinemasu’na gadar goşalım..
Boz eşşek gibi dönüp yuvarlanalım gırlarda anaane.
Eşşek aruları soksun gıçımızı…
Biz avazumuz çıkduu gadar baarurkene
Sen de yoort sür aaruyan yellerümüze!
Gel çocuk olalım gız böön anaane!

TORUNUYUN
EVERDÜK ANAANE !

            - Anaane Gız,

            - Göriyn de mi.. bugün de geldi geçti. Torunların büyüdüler gı! Bak birini da everdük.. sen göremedin belkim ama ben saa şindi annatcam olan biteni.. hasret giderüp davaturuk böölece efkârımuzu.

            - Torunum Ufkî, bilürsün gadınlar gözü yaşludur.. annat hadi bak tüm hemşerülerin yanımda seni dinliilar.. bugün izünlüler.. Cennet, Cehennem ehli hepsi yanımuzdalar.. annat hadi..

            - Anaane.. düğünden bi gece evvel gızımnan başbaşa oturduk.. artık uçucak gadar böyümüş olduuna eyice ganaat getürdüm.. bak saa nasıl bakiyuk?

            - Ertesi günü son hazulluklaru yapduk. Arkadaşların tamamunu çağurma şansum yoktu. Kontenjan gadarını ismen davet etdük.. gerüsüne de genel davetiye çıkarduk.. dostlarımuzun annayışnan garşuluycana inaniym.. başuna gelen anlayuş gösterür dime?:)) Anaane.. İller Bankasu’nun Sosyal tesüslerü’nde yapduk düvünü. Eyi bi yerdi gız! 3 ayru salonda da etgünlük vardı.. dopdoluydu.. dışarda hava sovuktu ama gar, yaamur yoktu anaane! Aha.. göriimun.. salon burası.. gözel de mi gız?

            - Anaane.. 28 yıl önceki Nikâh Şahidim Zileli Üçler Dersanesi Eski Müdürü Ahmet TAŞER Hocamız da gelmişti düvüne.. sen unu tanimun.. ben saa göstercem aşaada unu şindi.. benim eşim Saliha’ynan unun eşi. Bak torununnan damadımızı da görücen.. na gadar mutlular de mi?

            - Ünyelüler’nen Zilelüler urdaydı anaane.. sağolsun eski ve yeni işeyerümdeki meslektaşlarum da gelmüşlerdi düvüne.. dostları bööle özel günlerde sevdüklerini yalanuz bırakmiilardı.. insan arii biliimun eşini dostunu.. göremeyince de üzülii haa! Kiminün yakını ölmüş, kimi başka yere davetlü, kiminin hastasu çıkmış, kimünün yolcusu var.. derkene salonun 1/10’u bu yüzden boş galdı. Az önce Dünürlernen Gayın Bilâdelleri de yolcu etdük anaane.. son galan eşyalaru da yükledük gittüler.. oolum Deniz Bahreyn’de bilinn, halu tüccarluuna başladu.. gelemedi.. düğün açıluş müzii “Olmasa mektubun” parçası istek üzerine çalamaya başlıyınca anası başladu aalamaya gız! Niye biliimun? Oolum böölesi önemli günlerde bu parçayı gitarıynan hem çalii hem de söölidu.. u geldi aklumuza.. zor olii gız anaane! :(((( Neyse Nikâh Memuresi geldi ve nikâhı da gıyıldı.. bizim gız bastı damadın ayaana :))) Ayakgabusunun altıunda da bekâr gızlarumuzun adı yazılmıştı önceden.. bahtın açılmasına birebirmiş diilar!

            - Anaane yaşlanduk herhal.. ellerim titrii zaar da fotıraflar hepden gayuk çıktı.. çok da moralim bozuldu.. golay deel.. yaş 51 oldu.. gayınvalidemi de u yaşta gaybetmüştük :(((( 250 kişilik mütevazi bi davetlü grubu vardı.. düvün zabahı gar yavmış Zile’ye, u nedennen bazıları gelmekten vazcaymış.. üzüldük tabi. Gelemeyenler de gutlamışlar telgırafnan.. hem unlara hem çelenk gönderenlere çok teşekkür ediyuk.

            - Düvün salonuna gitmeden önce gızımnan bi fotıraf çektürdük anaane.. bak yukarda göriimun? Oolumun boyu beni aştu.. gızımın da yetişmesüne az galdı ha! Sıcak yemekler yenürken anons üzerine takular da bi yandan takıluverdi.. Allah razı olsun eş dost gereenü yapdular. Saa gızın Seniha’ynan (Annem), torunun Gülay’ı (Büyük ablam) gösteriym anaane.. özlemişündür! Yanında da cümbür cemaat böyük gızın Terzi Nebiha’ynan torunların, damatların var.. saa selâm söliilar…

            - İşte bööle anaane.. gızımızu everdük.. darısu oolumuza ve tüm sevdüklerimüzün evlencek yakınlaruna.. Ha unutmada hepiyüze birer dililüm de düvün pastası veriym gız.. aazuyuz datlanur. Dadunda bırakiym ben de bu işi biliimun.. hadi gal savlucaknan.. hepimüz özledük sizi..

            - Dur torunum.. sizi bi de damat – gelin göriym ya.. yanyana gelin hele!

            - Hakkat gız.. ahan da gör u zaman. :)))

ANAANE GALK GIZ, GALK HELE!

Anaane böön torunun Ufkî dertli..
İçini bi döküversin.. sen de diyne e mi?
- Hımmmmmmm! Torunum, Dünya’dan göçtük amma
Sayende dünyalıkdan gopamaduk! Annat bari!
Gız anaane.. melmekete hizmet etmek zor iş bilii mun?
Eğer amacın yaranmaksa bi tüllü yaranamiyn!
Birini düzeltiym derkene öbirisi eyrili
Birisi ohhh ne güzel oldu diye iç çekerkene
Öteki ciyaklii..
Yani dört dörtlük yürümii işler!
- Tasalanma be torunum; burada ööle bi düzen var ki
Urdaki her tüllü düzensizlüü burda hizaya çekiilar!
Hem de ööle torpil morpil yok.. tek tek soriilar hesabını!
Sen neye delleniyn ki.. bırak olucaana varsın lan!
Kimse sütten çıkmış ak gaşuk deel anaane.
Evlerimüzü apartıman yapıcayuk diye
İlgilülere yalvarup şehrimizi lâbirente çevüren biz deyil miyük?

Sahili yavmalıyan hemşerilerimüz deyil mi?
Geçici Dünya hevesine dalup da güç gazancam diye
Olmadık hatalar yapan bizim insanlarımuz deel mi gız?

Zengin olcam diye tarihî yellerimizi delük deşük edenler
Uzaydan gelmedi.. bizim maallenin uşakları unnar da!
Mekân dutcayuk diye sokak ve caddeleri ışıksuz bırakanlar
Hapisane duvarı gibi çevrelüyenler sanki başka milletden mi geldi?

Diyet ödiyenler mi ariyn..
Sen kimsin lan sıçalak diyenler mi?
Bilmiilar ki bu torunun Ünye’yi çok sevii..
Kimsenin tavuuna kış demek niyetinde de hiç deel!
Gendü gibi sevdalularnan Ünye halkına güzellikleri annatmaya çalışii..
Aslında herkeş eyi şeyler görmek istii gız anaane..
Ama geçmişte ööle yozlaşmış ki her şey.. düzeltmek çok zor olii..
Hadi sıkıysa gel de Paşabahçe içine eski sarayı yeniden yap!
Meydanda heyulâ gibi duran Hökümet Binasu’nu galdur galdurabiliisan!
Golaysa gel de sahildeki gorsilikleri, âliyeleri, gomitleri gerü getür!
Martılar bile goncak yer bulamiilar gız!

Golibisalar artuk dalıp çıkmiilar.. çullukların köküne duz serpdiler..
Millet fınduktan üç beş guruş nasipleniidu..
Bıldır bol oldu beş para etmedi.. böön de ara ki bulasın!
Sokakları sel götürii.. insanlar naapcaklarunu şaşurdular..

Biz de artuk yeter diyuk anaane.. yeter artuk gına geldük demeye başladuk!
Başladuk da millet aluşgun deel ya buna!
“Sen kimsin lan sıçalak?!” diilar aazlarundan gaçurarak..
Essahdan gız anaane ben kimim?
Elevlülü Cemal Usta’nın torunu.. daa dünkü abuzamzak Ufuli
Adam oldu zannedii gendünü.. bi sıksalar ümüünü, bovulcak salak!
Bunnarı ben de biliym de anaane..
Ömür çok gısa annii misun?
Senin yanıyan gelmeden bişeler yapalım istiym melmeketimize.

Argadaşlarımdan da bööle düşünen bi yıvın Ünyeli uşak var.
Birikümlerini Ünye aduna gaybolmasın diye galıcı gılmak istiilar.
Kimi makale yazii kimi şiir.. kimi kitap yazii kimi resim çizii..
Kimi de melmekete hizmet içün aday olii.. goşdurii anasını satiym!
Güzel şeyler olucak anaane!
İnsanlar artuk dovaya deyer verii.. daa duyarlular yeşüllüğe garşu.
Bi arada bişiler yapmanın güzelliini keşfediilar gız!
Föltek galmaya çalışan Bilgin Abiynen Böyük Gavaklu bile
Billük olmuş da goca Yayun Baluu’nu dutmuşlar ki bi görcen!

İş adamlarumuz İstambol’da ÜNSİYAD’ı açcaklar önümüzdeki ay..
Ünyespor’u sıçurtdular bu sene gız anaane!
Her şey dört dörtlük gitmii işte.
Ünye’ye yapulacak işleri organize etcek bir guruluş lâzım bilii mun?
Millet neyi nasıl yapcaanı bilemii..
Artuk politikayı da saygunluunda siyasete çevürmek istiyuk..
Nasıl mı.. ÜNYELİLER Partisi çatısu altunda..
Herkes bu partinin üyesi.. herkes yeri geldüünde Başkan.. herkes aday annii mun?
- Pek annamiym ya neyse!
Gız biz politika yapmadan Ünyelü siyasetini gütmeye çalışiyuk işte!
Çıkar gütmiyuk.. beklentimüz şahsî deel.. Ünyelülerin menfaatine..
Geçmişe dakılı da galmıcayuk.. geçmişde olan olmuş..
Gelecee bakiyuk anaane.. böön ne yapabilürük una gafa yoriyuk!
Ama sabretmek lâzım gız.. hemencecük olmii ki bunnar!
Yani çomak sokmak istemiyuk.. yıkılanları yapmaya çalışiyuk.
Yıkılan u gada çok şey var ki!
Yakında YIKILANLAR DESTANI’nı yazcam anasını satiym.
Sükût Dergisi yayunlar mı bilmiym..
Gız.. bi gidip de Küllük de bi gaave içemedim de una yaniym!
Tapcu Gardaşım her ne gadar yapmacuk da bulsa yazduklarımı
Ben unun Rakım Efendi ve Yunis Emre etginlüklerine gönülden gatıliym.

Arkandayuk lan.. ne gorkiyn? Mavruşgil bilmezse Hâlîk bilür annii mun?
Ünye essahdan bi Kültür kenti olmalu anaane.. olcak da!
Ovuz Gardaşım gibi bi duygu seli varkene,
Gabayel gibi mütevazi gönül eri dururkene,
Varilci Gardaşım inadım inat yaparum dedükten soona gorkma gız.. yaparuk valla!
İçimüzde tecrübeli siyasetci mi yok.. bi yıvın var hemi de!
Aha Necip Abi de böön üye oldu.. çakdurmadan beni de bi boyadı zabah zabah!
Öz Gardaşlar bi derya zati politika aduna.. bi yıvın da bürokrat var aramuzda.
Gasteci mi ariyn zebil gız! Sen yeter ki iste unnardan anında medyada patliyn!
Gazete, dergi radyo.. hepsü de Ünye aşgıynan dutuşmuş.
Yeter ki bişeler yap anaane.. ama gendüyen yontmadan, cebiyün doldurmadan!
Anularımızu da yaziyuk bazen gız!
Guşcu Gardaşımız bizim çocukluk oyunlarımızı galeme alii..

Barış gardaşım Ünye’de Basın ve Medya’yı araşdurii
İbo Gardaşım arada bi dellenii.. ama melmeketini çok sevii ha!
Bahçe Gardaşım, Gadir Gardaşımın davetini dört göznen beklii..
Tiryakisi oldu Paşaların!
Ama Hasan Paşa’yı bi Ünyelü yapamadı gız! Gorkiym ellere gapdurcayuk diye!
Fikri Abi’ynen, Refaiddin Abiyi ve Yüksel Abi’yi taniyn daa.. anaane?
Gız bi hâfıza unnar da..şaşurup galursun valla! Elli sene öncesinün tevellidünü çıkariilar..
Bize niye Gabakçı diilar bilii mun.. hep u Berber Hikmet’in oolu yüzünden?
Goca goca gabakları yetüşdürii Alamanya’da.. elâleme malamat olduk gız!

Bi de Ünye’nün lâgaplarını makaleye almadı mı.. gülmekten gıçımız yırtılii!
Ne Fiştirük İbraam’ı unutmuş ne Sıçdıgırışdı’yı ne de Paşa Avni’yi..
Geçmişdeküleri de İrfan araşdurii anaane.. ne fışgu garuşduranlardandur u bi bilsen..
Nadir esellerü didik didik edii gız.. Tımarlii, tımarlii 550 yıllık deftellerü..
Ah şu Osmanlıcayu bi de ben bilseydim bi tımar da ben atdururdum ya neyse!
- Torunum.. baa müsaade.. iznim bu gada.. gitmem lâzım!
Ne gaçiyn gız hemencecük?
Sen de bu sıçalaklar gibi onda dokuzu gaçmak mı diyn yoksama?

Ulan onda bir bilem yeter be hemşerülerime.. gidersen git!
Eyi u zaman ben de gidiym işte anaane..
Ünye’dennnn çıkdıııım da başııımmm selâaaamettttttttttt…

Devam Edecek