Makale : Yüksel Şen
(Araştırmacı - Emekli Bankacı - Gazeteci - Şâir)

Garavuşluoğulları Hüseyin ve Tayyar Garavuşluoğlu'nun Evi,
Tatar Mahmut'un Bina Uzantısı, Acem Hasan'ın Binası (Altında Foto Ahmet Şen'in Dükkânı)

Ünye'nin 40 Parçalık İlk Kartpostal Koleksiyonundan (Gündoğdu Mağazası - 5 krş)
Ahmet - Gülay BİRBEN Fotoğraf Arşivi / Fotoğraf : Ahmet Hüseyin ŞEN

ÜNYE'NİN
İLK FOTOĞRAFÇISI
AHMET HÜSEYİN ŞEN

1950'li Yılların Voiglander Marka Antika Fotoğraf Makinaları
   
http://urun.gittigidiyor.com/VOIGLANDER-BESSA_W0QQidZZ5952060#aciklama

            Eski Ünyeliler'in Foto Ahmet olarak tanıdığı Hüseyin ŞEN, 31.05.1323 tarihinde Ünye'de Orta Mahalle'de, 23 numaralı evde doğdu. Babası Astarcıoğlu Eyüp Efendi, annesi Hacı Hafızlar'dan Ahmet Kaptan'ın kızı Pembe Hanım'dır.

Ahmet Hüseyin Şen Ünye'nin İlk Türk Profesyonel Fotoğrafçısı
.	Hüsrev Yürür Evi Merdivenleri 27.04.1917
Araştırmacı, Yazar Yüksel ŞEN'in Babası

            Rüştiye mezunu olan Hüseyin Ahmet Şen, bir ara İstanbul'da Müstantik Mektebi'ne devam etmiş, ancak okulu bitirmeden Ünye'ye geri dönmüştür. Kendisine fotoğrafçılığı meslek edinen Şen, ilk kez 1922 yılında Ünye'de "Alimünot" yani Sehpa Makinesi ile fotoğraf çeken fotoğrafçı dükkânını açmıştır.

   Ahmet Hüseyin ŞEN'in Hükûmet Caddesi'ndeki Fotoğrafçı Dükkânı

Ünye Ticaret ve Sanayi Odası 1923 - 1933 İktisadî Hareketleri Kitabı

            Bilâhare atölyesini büyütmüş, Zeisikon - Kodak Marka körüklü el makineleri ile atölye dışı, istenilen mekânlarda da fotoğraf çekmeye başlamıştır. Foto Ahmet Şen, 1940'lı yıllara kadar kentin tek fotoğrafçısı olmuştur.

            Sosyal ve kültürel yönü çok gelişmiş olan Şen, o tarihlerde şehre gelen tüm devlet büyükleri ve askerî erkânın karşılanmasında ve ağırlanmasında görev alır, onlara kent adına "Hoşgeldiniz" dermiş. Bunun en somut örneği, Doğu Cephesi Komutanı olarak bilinen Kâzım Karabekir Paşa ve arkadaşlarının Niksar üzerinden Ünye'ye gelişlerinde büyük bir özen gösterilerek karşılanmaları ve o gece şehirde konuk edilmesidir.

            Aile büyüklerim anlatırlardı; Paşa çavdar ekmeğinden hoşlanırmış; hizmetinde bulunan erkânı babama bu durumu bildirmiş, o da hemen kentte fırıncılık yapan Hayri Usta'ya durumu aktarmış. Çavdar unu temin edilmiş. Hayri Usta pişirdiği sıcacık ve nefis çavdar ekmeğini değerli konuklarının sofrasına sunmuş. Paşa ve erkânı bu durumdan çok mütehassıs olmuşlar.

            Foto Ahmet Hüseyin Şen, Ünye Halk Evi'nin de çok faal üyesidir. Burada arkadaşları ile birlikte Tiyatro Kolu oluşturmuşlar ve zaman zaman kent halkına çeşitli oyunlar sunmuşlardır. Bunlardan "Kanun Adamı", "Ya İstiklâl Ya Ölüm", "Çığ" hatırda kalan ve unutulmayan eserlerdir.

Resimli Ünye Rehberi'nden Alınmıştır (Telif ve Tertip Eden : M. Bahattin) / 1930

            1930'lu yıllarda, Ünye'nin tanınmış simalarından Kelleroğlu Baha Bey'in (Bahattin GÜLER - Şu anda AKP'den Ordu Milletvekili seçilerek Parlamento'ya giren ve halen 58'inci Hükûmet'te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan Sayın Hilmi GÜLER'in babası) hazırladığı "Resimli Ünye Rehberi"nin bütün fotoğrafları Foto Ahmet Hüseyin ŞEN tarafından çekilmiştir. Kitabın "Ticarî ve Sınaî Müesseselerden Bazı Faideli Adresler" bölümünde Foto Ahmet Hüseyin'in de fotoğrafı ve san'atı ile ilgili bilgiler vardır.

            Ayrıca, Ünye Ticaret ve Sanayi Odası'nın "1923 - 1933 İktisadî Hareketleri" ismiyle 1933 yılında yayımladığı Rapor'un 20'nci sayfasında Atölye'sinin fotoğrafı bulunmaktadır. Bu kitabın da tüm fotoğrafları babam tarafından çekilmiştir.

Deniz Oteli ve Cücür Kitabevi'nin Açılacağı Sağdaki Binada Gripin İlâcı Reklâm Afişleri

Fotoğraf : Foto Ahmet Hüseyin ŞEN

            O tarihlerde fotoğraf çektirmek isteyen her Ünyeli bu atölyeye mutlaka uğrardı. Eski aile albümleri tetkik edildiğinde, fotoğrafların arkasında "Foto Ahmet Şen" damgası görülecektir.

            O zamanki adıyla Orta Mekteb'in ve ilkokulların yıl sonu gösterileri, millî bayramlar ve öğrencilerin mezuniyetlerine ait fotoğraflar Foto Ahmet Şen tarafından çekilmiştir.

            Orta Mahalle'de, Ortaokul'un karşısında bulunan evimizde, "Karanlık Oda" diye isimlendirilen bir bölüm vardı. Burası babamın fotoğraf çalışmalarını yaptığı yerdi. O zamanlar fotoğraflar özel camlara çekilir, bu camlar boyutlarına göre şasilere konurdu. Bu şasiler bir - iki saniye veya dakika gün ışığına gösterilir, sonra karanlık odada loş ışık altında emaye kaplarda bulunan birinci ve ikinci banyoları yapılmak suretiyle fotoğraflar tab edilirdi.

Eşi Foto Hatice Mahmure ve Oğlu Cemil

Orta Mah. Keşaplı Sok. No. 23

            Evde sandıklar dolusu çekimi yapılmış, cam ve çok sayıda albüm vardı. Bu albümde sayısız Ünye manzaraları bulunurdu. Hattâ babam Ünye'de çektiği fotoğraflarla yetinmez, makinasını alır, eski adlarıyla Karakuş, Kusköy, Çilader, Lâleli gibi yerleşim yerlerine gider, oralardaki kişilerle birlikte, tarihî kalıntıların ve doğa güzelliklerinin de fotoğraflarını çekerdi.

            1970'li yıllarda vefat eden Foto Ahmet Hüseyin ŞEN, ikisi kız, ikisi erkek dört çocuk babasıydı. Çocuklarından Yüksel ŞEN, babasının izinden yürümekte; Ünye üzerine yazdığı şiirler, yaptığı araştırma ve derlemeler ve kitaplarıyla halk arasında "Ünye Âşığı" olarak bilinmektedir.

            Körüklü fotoğraf makinelerinden dijital fotoğraf makinelerine gelinen günümüzde ise torunları, memuriyet yaşamlarının yanı sıra amatör bir ruhla çektikleri fotoğraflarla, dede mesleğini bir nebze olsun sürdürmeye çalışmaktadırlar.

                                                                                                                  Yüksel Şen