.

Makale : Yüksel ŞEN
(Gazeteci - Yazar - Şâir - Emekli Bankacı)

Yüksel Şen

.

EY AHALİ!
NEDİR KENTİN BU HALİ?

            Birkaç gün evvel adıma gelen 28.02.2007 tarih ve 3296 sayılı "ŞİRİN ÜNYE" Gazetesi’nde, Genel Yayın Yönetmenimiz Sayın Musa Özgür KIROĞLU imzalı "ÜNYE ÇİMENTO ÇEVRE DOSTU, ÜNYE'NİN CAN DAMARI!" başlıklı bir makale vardı. Bu makale, bir ÜNYE sevdalısı, bir ÜNYE araştırmacısı olarak beni öyle etkiledi ki, yazıyı kelime kelime, satır satır içime sindirerek okudum.

Tarihî ve Mimarî Mirasımızın Ardından Sanayileşme Sonucu Yok Edilen Doğal Mirasımız
    
Çimento Fabrikası'nın Ekonomiye Olumlu Katkısı (!) Yanında Atmosferi Kirletmesi ve Ormanların Deformasyonu

            Eline, diline ve de kalemine sağlık Sayın KIROĞLU, beni hem çok mutlu ettin hem de büyük bir üzüntünün içine sürükledin.

            Nedenlerini şimdi açıklıyorum :

            1997 yılı Temmuz ayı içerisinde, şimdi aramızda olmayan kardeşim Cemil ŞEN ve eşi, ben, eşim ve kız kardeşim 10 günlük bir tatil için ÜNYE’ye gelmiştik.

            0 tarihlerde kızım da çalıştığı Bankanın ÜNYE Şubesi'ni teftiş ediyordu. Zamanın Belediye Başkanı Sayın Necip AVCI Beyefendi bize Belediye Çamlık Aile Bahçesi'ndeki dinlenme konutlarından iki oda tahsis etmişti. Orada nefis bir tatil geçirdik. O 10 günün tadına doyamadık.. kenti köşe bucak, mahalle mahalle, sokak sokak dolaştık. Anılarımızı tazeledik, kısacası özlem duygularımızı giderdik.

Doğanın Bağrına Geçirilen Hançer - Belediye Çamlık Motel Tesisleri

Ünye Belediyesi Kültür Yayınları No. 2 - Fotoğraf : Eren Tokgöz/Aynur Zeren Tan

            Genelde uğrak yerimiz, hep Çakırtepe oldu. Öğle ve akşam yemeklerimizi pide ağırlıklı olmak üzere, rahmetli SAMİ SOYSAL’ın adının verildiği tesislerde yedik. Buradan, kentin sahil kesimine dönük muhteşem manzarasını seyretmeye doyamadık.

            Sadece biz mi? Bahçede oturan tüm yabancılar da o müstesna görüntüleri dakikalarca seyrettiler ve birçokları kameraya aldılar.

            Hakikaten, sahil kesiminin görüntüleri insanı cezbediyordu. Koyun olağanüstü manzarası görülmeye ve dakikalarca temaşaa etmeye değiyordu.

            Hele hele, bu görüntüleri bir de gece seyrettiğinizde gökyüzü, bütün hendesesiyle denize yansımış. Pırıl pırıl, renk renk ışıklar, sizi hayal âlemine sürüklüyor.

Ünye Belediyesi Fotoğraf Arşivi

            Aman Allah’ım! Ne muhteşem ne görkemli bir tablo!

            Evet sevgili okuyucular. Çakırtepe’den baktığınızda ÜNYE'nin sahil görüntüsü işte böyle.

            Gerek geçmiş yıllarda ve gerekse bugün, her gören bu şehrin dillere destan manzarasını yazmakla ve anlatmakla bitirememiş. Şâir Erzurumlu EMRAH’tan.tutunuz da, günümüze dek bu böyle olagelmiş.

            İşte : Cevdet SAVGAR ve ÜNYE isimli şiirinden bir bölüm.

            "Deniz Gök ve Yeşillik el ele burda vermiş. Tabiat özenerek, sanki bir buket dermiş. Yükselen beyaz evler, şehrin alın akıdır..."

            1955 - 1957 yıllarında ÜNYE TİCARET VE SANAYİ ODASI’'nda birlikte çalıştığım, kent halkının Şekerci Tevfik PİŞKİN olarak tanıdığı, rahmetli Genel Sekreterimiz; "ÜNYE’DE İKTİSADÎ GELİŞME VE TURİZM" başlıklı bir makale yazmış ve bir nüshasını da bana vermişti.

            Bu makale, 1954 yılında bir KARADENİZ seyahatine çıkan, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ankara Büyük Elçisi Mister ME. GEHE'nin eşi parkta otururken ÜNYE'nin o zamanki halini "İNCİ GERDANLIĞA" benzetmiş ve çevresindekilere beldemiz hakkında takdir hislerini ibzal buyurduklarını yazmaktadır.

            Sadece bu hanımefendi değil, her gören ÜNYE'nin güzelliği karşısında duygularını açıkça ifade etmekten onur duymuşlardır. Bu hususlar belgelerle sadırdır.

            İşte : Bir örnek daha.

            ORDU Ticaret ve Sanayi Odası^’nın yayımladığı "ORDU 1986" başlıklı kitabın 158’nci sayfasından aldığım şu satırlarda; Karadeniz seyahatine çıkan üç Amerikalı Tarım Uzmanı görüşlerini şöyle beyan ediyor.

            “Yeryüzü Cenneti’nin kapısı Ünye’de açılır. Hopa’da kapanır. Tanrı Peygamber’lerini almış ya Ordu’da ya da Rize’de oturuyor."

            Arşivimde o tarihlerde çekilmiş, kentin Çakırtepe’den görünümünü yansıtan bir kartpostal var.

Çakırtepe'den Ünye'ye Bakış - 1955 And + Tuna/İst. - And Ofset Matbaacılık

            Her taraf yemyeşil, beyaz badanalı, bir iki katlı evler, kırmızı kiremitle örtülü çatılar. Câmilerin yükselen minareleri hoş bir görünüm içerisinde, Kümbet Tepe ve çevresi yeşilin her tonu ile perverde olmuş. Doğanın albenisi insanı büyülüyor âdeta...

            Biz, kardeşimle, hem pidelerimizi yiyoruz hem de çocukluk günlerimizin geçtiği bu güzel şehrin eski halini anımsıyoruz.

            Çakırtepe'de gazinoların olmadığı donemde,burada uçurtma uçurduğumuz günleri derhatır ediyor, şehrin o tarihlerdeki muhteşem silûetini gözlerimizin önünden geçiriyoruz.

            Ama : Şimdilerde bu ÜNYE manzaraları, bu ÜNYE görüntüleri tarih olmuş. 0 güzelliklerin yerinde yeller esiyor.

            Sevgili KIROĞLU ne güzel dile getirmiş, kentin bugünkü halini.

            Sahil kesimleri hakikaten görülmeye değer nefasette. Ama iç kısımlar, sizin de değindiğiniz gibi bombalanmış şehir izlenimi veriyor. Sayın KIROĞLU, misafirini boşuna uyarmamışsın! "Siz gözünüzü sadece denize çeviriniz, başka yerlere bakmayınız!" diye.

Çakırtepe Sami Soysal Parkı ve Çarpık Kentleşmeyi Yaşatan Ünye'mizin İç Kesimleri.

Fotoğraf : Barış PAMUKÇU - 19.03.2007 Hava Sıcaklığı 12 ^oC

            Efendim : Sahil kesimi, yanlış bir kentleşmenin sonucu 6 - 7 katlı muhteşem apartmanlarla kaplı, iç kesimlerde de yer yer apartmanlar yükseliyor. Bunların hemen yanı başında bir iki katlı, çatısı olmayan, dışı sıvasız, tuğla binalar. Evlerin birinci katları iskana açılmış, ikinci katları natamam. Çok çirkin görüntüler sergileniyor.

            Şehir merkezi ve sahil boyu hariç, pek çok yerde, mahalle araları çıkmaz sokaklarla dolu. Eğri büğrü yollar. Bilinçsizce bir yapılanma ve yerleşim gözleniyor.

            ÜNYE’nin dillere destan yeşilliği ve bina yerleşim konumu tarihe karışmış. Her aklına esen gelişi güzel ev yaptırmış. Boyasız, çatısız, göze hoş gelmeyen çarpık bir kentleşme.

            Sayın KIROĞLU,

            Manisa Alaşehirli olan eşim Seval ŞEN ve de kardeşimin hanımı Zonguldak/Ereğli'sinden Şükran ŞEN bize sorular yönelttiler. “Bu kadar güzel sahili olan, bu kadar büyük ve köklü tarihe sahip bir kentin iç kesimleri, böyle harpten çıkmış şehir görüntüsünde mi olmalıydı? İlgililer bu çarpık yerleşmeye neden dur dememişler?" diye.

Ayakta, Soldan Sağa : Cemil, Şükran, Nesrin, Seval ve Yüksel ŞEN Ünye İskelesinde Önde Ebru Meydan. - 30.07.1976

            Yeşil neredeyse yok olmak üzere!

            Bir Safranbolu, bir Göynük, bir Beypazarı evleri kadar güzel olan ÜNYE EVLERİ, birgün gelecek, kartpostallarda kalacak, unutulacak gibi geliyor bana.

            İnşaallah KADILAR YOKUŞU mevcut dokusunu aynen korur.

            Oysa; yukarıda saya geldiğim şehirler bu tarihî özelliklerini, bu ata miraslarını en iyi en bilinçli şekilde koruyorlar ve turistine açıyorlar.

            Safranbolu'da HIDIRLIK TEPE'ye çıkıp, kente baktığım zaman, hep bizim ÇAKlRTEPE^!yi anımsadım.

Zile Sevdalısı Hulûsi SEREZLİ'nin Safranbolu'da Turistik Gözlemleri

Hulûsi SEREZLİ Fotoğraf Arşivi - 10.12.2007

            Bir zamanlar buradan kentin sadece sahil kesimini değil tüm şehrin o güzel görüntülerini seyrederdik. Beypazarı'nda da öyle, yüksek bir yere kurulmuş eski bir konağın restore edilmesiyle oluşturulan ve içerisinde yerel eşyaların teşhir edildiği o görkemli müzenin ikinci katından şehre bakmanın zevkine doyum olmuyor.

            Cadde ve sokakları süsleyen evler orjinalliğini koruyor, bozulanlar, Belediye ve Kültür Müdürlüğü tarafından ve bina sahiplerince aynı renk ve biçimde, aslına sadık kalınarak restore ediliyor.

            Bu hizmetleri görünce insan ister istemez kendisine şöyle bir soru yöneltiyor.

            Turizm Cenneti diye nitelendirdiğimiz (ki öyle) ve bu amaçla Uluslararası Festivaller düzenlediğimiz, Karadeniz'in incisi, güzel yurdumuzun gözbebeği, tüm hemşerilerimiz nazarında Dünya Kenti olarak bakıp gördüğümüz süper şehir ÜNYE’mizin iç kesimlerinde göze hoş görünmeyen bina düzenlemelerine de gereken özeni gösterelim.

Çakırtepe Sami Soysal Parkı ve Çarpık Kentleşmeyi Yaşatan Ünye'mizin İç Kesimleri.

Fotoğraf : Barış PAMUKÇU - 19.03.2007 Hava Sıcaklığı 12 ^oC

            Hattâ bu konuda ilçe yöneticilerinin ve gerekli kurumların yardımcı olmalarını talep edelim. Böylece, zaman içersinde, göze hoş görünmeyen, bozuk düzen ve natamam binalara, çevreye uyum sağlayan bir görünüm kazandıralım. Ve kentin vizyonunu değiştirelim.

            Değerli hemşerilerim :

            Bu şehre sahip çıkmakla inanın bana Safranbolulu’lar ve Beypazarlı’lar misali, memleket sevgisinin en somut, en güzel örneğini sergilemiş oluruz.

            Şu ünlü ATASÖZÜ’nü hiç ama hiç aklımızdan çıkartmayalım!... "ZARARIN NERESİNDEN DÖNERSEN KÂR ODUR!"

Aralık Ayında Yalıkahvesi ve Kumluğun Kar Manzaralı Görünümü

            İşte o zaman;

            ÜNYE;

            Sayın Aynur TAN Kardeşimizin "BUGÜN DAHA GÜZELSİN ÜNYE" makalesinde vurguladığı güzelliklerin de üstünde güzel olacak.

            Sayın Musa Özgür KIROĞLU:

            Gerçekten de güzel bir konuya değinmişsin, sizi en samimi hislerimle kucaklıyor, tebriklerimi sunuyorum.

            Ey ahali!

            Nedir kentin bu hali?...